కృష్ణ యజుర్వేదాంతర్గత

17     పంచ బ్రహ్మ ఉపనిషత్

అధ్యయన పుష్పము

సర్వ తత్త్వాత్మకమ్, సాంబమ్, సర్వతత్త్వ విదూరకమ్, సర్వ తత్త్వస్వరూపం చ, ఏకబిల్వమ్ శివార్పణమ్।। ఓం నమో నారాయణాయ। ఓం నమః శివాయ।

బ్రహ్మ మొదలైన పంచబ్రహ్మలు ఏ కేవలానంద పరబ్రహ్మమునందు పరమప్రశాంతతను, అనిర్వచనీయమైన విశ్రాంతిని ఆస్వాదిస్తూ ఉన్నారో, అట్టి బ్రహ్మానంద భరిత - అఖండా సుఖాకారమగు శ్రీరామచంద్ర పదమును భజించుచూ ఆశ్రయిస్తున్నాము. ‘ఓం’ కార శివ స్వరూపమగు పంచాక్షరీ - పంచముఖ శివతత్త్వమునకు నమస్కరిస్తూ....

ఒకప్పుడు పిప్పలాద మహర్షి కుమారుడు, ‘శకలముని’ నామధేయులు అగు పైప్పలాదుడు - ఒక ప్రశాంతమగు ఏకాంత ప్రదేశములో పరమ శివుని సాక్షాత్కారము కొరకై దీర్ఘకాలము శివోపాసన నిర్వర్తించారు. ఒకానొక శుభసమయంలో, పైప్పలాదుని ఆరాధనకు సంతోషించిన మహేశ్వరుడు త్రినేత్ర - త్రిశూల - త్రిరేఖ - త్రివిధ ప్రకృతి సిద్ధ - సగుణాత్మకులై, సర్వశుభలక్షణములతో సాక్షాత్కరించారు.

⌘

మహేశ్వరుడు : ఓ పైప్పలాద మహర్షి ప్రియకుమారా! శకలమునీంద్రా! నీ భక్తితత్పరతకు ఆనందించానయ్యా! వరము ప్రసాదించుటకై నీముందు సాక్షాత్కరిస్తున్నాను. ఏమి కావాలో కోరుకో బిడ్డా!

పైప్పలాదుడు : తండ్రీ! ఇహ - పర - పరాత్పరానంద స్వరూపా! మహేశ్వరా! సాష్టాంగదండ ప్రణామములు. మీరు ప్రేమానంద స్వరూపులు! దేవాదిదేవులు! మిమ్ములను ఆరాధించినంతమాత్రం చేతనే అన్ని శుభములు ఒనగూడినట్లే! స్వభావసిద్ధమగు భక్త్యానందముతో మిమ్ములను ఆరాధిస్తున్నాను. ఏదో కోరి కాదు. ఈరోజు నాకు శుభదినము. మీ ప్రకృతి సిద్ధమగు పరమపావన స్వరూపంతో సాక్షాత్కరించారు. నాయొక్క జన్మజన్మల జాడ్యము తొలగిపోయింది.

స్వామీ! వరం కోరుకోమన్నారు కాబట్టి బ్రహ్మతత్త్వజ్ఞానార్థినై, జగదానందకరుడు, జగద్గురువు అగు మిమ్ములను అస్మత్ సందేహనివృత్తి కొరకై అధ్యాత్మశాస్త్ర పూర్వకంగా మీయొక్క ‘పంచబ్రహ్మతత్త్వము’ గురించి విశదీకరించగోరుచున్నాను. విష్ణు బ్రహ్మలకు కూడా ఉపాసనాంశములని చెప్పబడు మీయొక్క ‘‘పంచముఖ-శివతత్త్వము’’ను దయతో వివరించండి!

హే భగవాన్! మహేశ్వరా!
- ఈ ఎదురుగా మా ఇంద్రియములకు కనబడుచున్న ‘సృష్టి’కి మొట్టమొదట ఉన్నదేది?
- ఆ తరువాత (Later) జనించుచున్నదేది?
- ఆ తదనంతర భగవత్ దివ్య స్వరూపులెవరు?
- ఏఏ రీతులుగా మేము సంసార నివృత్తికొరకై, బ్రహ్మతత్త్వ సిద్ధికొరకై ఉపాసించాలి?

దయతో ఈఈ విషయాలు కూడా నాకు బోధించమని అభ్యర్థన.

మహేశ్వరుడు : నీ ప్రశ్న నాకు సంతోషము కలుగజేస్తోందయ్యా। అస్మత్ ‘పంచబ్రహ్మతత్త్వము’ గురించి చెపుతాను. విను.

(1) సద్యోజాతము: ఈ ఇంద్రియానుభవమగుచున్న సృష్టికి ముందుగా కేవలము ‘ఉన్నాను’ అనురూపము గల ‘సత్’ తత్త్వము ఉన్నది. అట్టి ‘సత్తు’ యే....సృష్టి రూపముగా జనించినదగుచున్నది. అందుచేత నాయొక్క ప్రప్రథమతత్త్వము ‘సత్-యో-జాతమ్- సద్యోజాతము’ అని స్తుతించబడుచున్నది. సర్వమునకు మునుముందుగా ఉన్నది→ సర్వాత్మకుడను, సర్వతత్త్వ విదూరుడను అగు నేనే! అన్యమే లేనట్టి నాయొక్క ‘కేవలసత్’ నుండియే, ఈ సమస్త దృశ్య జగత్తులు ‘ఉనికి’ని సంతరించుకొంటున్నవై ‘సద్యోజాతబ్రహ్మము’ - అని పిలువబడుచున్నాయి.

(2)అఘోరము: అద్దాని నుండి ‘‘అనుభూతి’’ రూపంగా సూక్ష్మతత్త్వము బయల్వెడలుచూ ‘అఘోరబ్రహ్మము’ అని స్తోత్రము చేయబడుచున్నది.

(3) వామదేవము : ఇక ‘3’వ భగవత్ (వెలిగించు) తత్త్వము ప్రకృతి స్వరూపమగు వామదేవ బ్రహ్మము → ఎరుక (knowing) అను తేజస్సులో సర్వత్రా కనిపించటము జరుగుచున్నట్టిది. సమస్తమునకు ఆధారమై ఆవల ఉన్నట్టిది.

(4) తత్పురుషమ్ : తత్ స్వరూప పరబ్రహ్మము. ఈ సమస్తము తనయొక్క పురుషకారముగా కలిగియున్నట్టిదే - అస్మత్ తత్పురుషరూప బ్రహ్మము.

(5) ఈశాన : ఆపై, సర్వేషాం విద్యానాం ప్రేరయితా-అయినట్టి ప్రేరణ (Inspiration) స్వరూపమగు ‘ఈశానబ్రహ్మము’. అట్టి నా యొక్క ఈశానత్వము, భూత-వర్తమాన- భవిష్యత్తులలో ప్రదర్శితమగుచూ, సర్వదేవతల నివాసస్థానము అయి ఉన్నది. సర్వము అగుచూ కూడా, సర్వము కాకయే ఉన్నది.

పైప్పలాదుడు - శాకలుడు :
స్వామీ! పంచముఖా! పంచబ్రహ్మానంద స్వరూపా!
- ఆ ‘5’ బ్రహ్మలయొక్క ఉపాసన ఎట్లాగో చెప్పండి.
- వాటి వర్ణములు ఏమేమి? వాటి భేదములు ఏమి?
- ఆ మీ పంచశక్తి తత్త్వాలు ఎటువంటివి?
- ఏదైతే ‘‘ఇదమ్ సర్వమ్ - పరమగుహ్యమ్’’ అని వేదములచే, వేదవేత్తలచే, యజ్ఞ-యాగ-రుద్ర-మహాన్యాస ఇత్యాది మంత్రములచే స్తోత్రము చేయబడుచున్నదో, అట్టి మీ పంచబ్రహ్మ విశేషముల ఉపాసన గురించి వివరించండి!
- అంతే కాకుండా, హే మహాదేవా! రుద్ర భగవాన్! నాపై కరుణతో తత్త్వార్థములను కూడా బోధించండి!

మహేశ్వరుడు : బిడ్డా! శాకలమునీశ్వరా! నీవు కోరినట్లుగా, పంచబ్రహ్మ (పంచముఖ) తత్త్వవిశేషాల గురించి చెప్పుచున్నాను. విను.

సద్యోజాత-అఘోర-వామదేవ-తత్పురుష-ఈశానములు అనబడే పంచబ్రహ్మతత్త్వములు ఎట్టివో, ఎట్లా ఉపాసించాలో - వివరణ

(1) సద్యోజాత బ్రహ్మముఖ - ఉపాసన

సద్యోజాతం మహీ। పూషాం। రమా। బ్రహ్మా। త్రివృత్।
స్వరః। ఋగ్వేదో। గార్హపత్యం చ। మంత్రాః। సప్తస్వరః తథా। వర్ణం పీతం। క్రియాశక్తి।।

సత్: ఈ సర్వమునకు మునుముందే ఉండి, ఈ సర్వమునకు జాత (జనన) స్థానము - జనించునది కూడా అయినట్టిది.

యా జాతమ్: జన్మ-కర్మల కంటే ముందుగా ఉన్నట్టిది. నాయొక్క కేవల సత్‌యే। ‘సత్’ నుండియే సమస్తము జనిస్తూ ఉండి కూడా, సత్ నుం డి అన్యమైనదేదీ జనించటమే లేదు.

మహీ: అది మహత్తరమైనట్టిది. మహామహిమాన్వితము, ఎందుకంటే, ఆ నా సత్ స్వరూపముయొక్క కించిత్ స్ఫురణ నుండి 14 లోకాలు జనిస్తున్నాయి.

పూషా: నిత్య నిర్మలము. నిర్విషయ స్వరూపము.

రమా - తన కల్పనయందు తానే రమించు ఉత్సాహ ప్రదర్శనా రూపము. సర్వసంపత్ ప్రదాత! (‘జాత’ ధర్మము)

బ్రహ్మ → సృష్టి సంకల్పముయొక్క సిద్ధరూపమగు బ్రహ్మ దేవస్వరూపము. సృష్ట్యభిమాన స్వరూపము.

త్రివృత్ : జాగ్రత్ - స్వప్న - సుషుప్తిబీ దృశ్య - ద్రష్ట - దర్శనబీ సృష్టి - స్థితి - లయబీ భూత - వర్తమాన - భవిష్యత్‌బీ దృశ్య - దేహ - దేహ సంచాలక - ఇత్యాది త్రివృత్ (త్రివృత్తుల - త్రివృత్తముల) రూపము.

సప్త స్వరః : షడ్జము, రిషభము, గాంధారము, మధ్యమము, పంచమము, దైవతము, నిషాదము అనబడు - సప్త స్వరరూపము. స్వస్వరూపము యొక్క నాద సంజ్ఞా విశేషము.

ఋగ్వేదో : ఋగ్వేదములలోని ఋక్కుల (స్తోత్రములు) స్తుతికి విషయము.

గార్హపత్యాగ్ని రూపము : యాగవిధానములోని అగ్నిత్రయములలో (త్రేతాగ్నులలో) మొదటిది.

మంత్రాః : ‘మననాత్ త్రాయతే’.....అను అంతర్ విశేష రసముతో కూడిన మంత్రరూపము. మహర్షులు, మహనీయులు ప్రసాదించిన సమస్త మంత్రముల సిద్ధిరూపము.

వర్ణము (రంగు) = పీతము (పసుపుపచ్చరంగు)

శక్తి = ‘‘క్రియా శక్తి రూపము’’, ‘‘క్రియాశక్తి సమన్వితమ్’’

ఉపాసనాప్రయోజనము = సర్వాభీష్టఫలప్రదమ్! కోరుకొనునది ప్రసాదించు స్వరూపము.

ఓ పైప్పలాదా! ఈవిధంగా నామొట్టమొదటిదగు సద్యోజాత ముఖమును తెలుసుకొని, భావించి, పూజించు.
(ఓం సద్యోజాతం ప్రపద్యామి, సద్యోజాతాయవై నమో నమః)

(2) అఘోర బ్రహ్మముఖ - ఉపాసన

అఘోరగ్ం-సలిలం। చంద్రం। గౌరీ। వేదద్వితీయకమ్। నీరదాభగ్ం। స్వరగ్ం। సాంద్రం। దక్షిణాగ్నిః - ఉదాహృతమ్।।

అఘోరము = సూక్ష్మతత్త్వమగు అభిలాష, కల్పనా వినోదము. ద్వితీయమనే సరదా.

సలిలం : జలస్వరూపము (యో ఆపః మాం యతనం వేద)। అన్ని తరంగాలుగా జలమే విస్తరించియున్న తీరుగా సర్వత్రా నిండి ఉన్నట్టిది! జీవాత్మతత్త్వ ప్రదర్శనారూపము.

చంద్రము : ప్రశాంతము, ఔషధ ప్రదాతము. అన్న (ఆహార)తత్త్వరూపము. చంద్రుని ఆభరణముగా కలిగి ఉన్నట్టిది.

గౌరీ : శక్తితత్త్వము. జగజ్జననీ (పార్వతీ) తత్త్వము, ఓంకారములోని ‘ఉమ’. ప్రకృతి రూపము. స్వభావము. భావన. ఊహారూపము.

వేదద్వితీయకమ్ : రెండవదగు, యజుర్వేద స్వరూపము. (యజ్ఞ-యాగముల ఉపాసనా లక్ష్యము।). ‘జీవాత్మ’ అను అంశను రెండవదిగా - వేద (తెలియబడునది - తెలుసుకొనువాడుగా) కల్పించుకొనుచున్నట్టి రూపము. తెలుసుకొనబడుదాని కల్పనా క్రియావిశేషము.

నీరదాభగ్ం - స్వరం = నాదస్వరూపంగా గమనించు యోగులచే మేఘవర్ణముగా, మేఘగర్జన స్వరముతో ఉపాసించబడుచున్నట్టిది.

సాంద్రమ్ : జగత్ ప్రత్యక్షముచే దట్టముగా, నిండుగా ఉన్నది.

దాక్షిణాగ్ని : యజ్ఞ - యాగములలో దక్షిణాగ్ని మంత్రములచే ఉపాసించబడునది. దక్షిణాగ్నిగా ఉపాసించబడుచున్నట్టిది.
పంచాశత్ వర్ణ సంయుక్త గ్ం స్థితమ్: ‘50’ వర్ణములతో కూడి ఉన్నట్టిది. పంచాశత్(50) పీఠములను అలంకరించియున్న రూపము.

ఇచ్ఛాశక్తిరూపము : ఇచ్ఛా క్రియా న్వితము.

శక్తి రక్షణ సంయుక్తమ్ : విశ్వమునందు, దేహములయందు రక్షణ శక్తి స్వరూపము. ప్రభువు.

ఈ విశేషములతో నాయొక్క శివతత్త్వమును అఘోర బ్రహ్మముగా ఉపాసించుచుండగా, ఈ జీవునియొక్క పాప - దుష్ట సంస్కారములు, ప్రవృత్తులు శమించగలవు. అఘోర తత్త్వోపాసన సర్వైశ్వర్య ఫలప్రదము.
(అఘోరేభ్యో అథ ఘోరేభ్యో। ఘోర ఘోరత రేభ్యః సర్వేభ్య స్సర్వ శర్వేభ్యో। నమస్తే అస్తు రుద్ర రూపేభ్యః।।)

(3) వామదేవ బ్రహ్మముఖ - ఉపాసన

వామదేవం - మహాబోధదాయకం। పావకాత్మకమ్। విద్యాలోక సమాయుక్తం। భానుకోటి సమప్రభమ్। ప్రసన్నగ్ం। సామవేదాఖ్యం। గానాష్టక సమన్వితమ్।

శివతత్త్వమును (1) గురు (eT]యు) (2) ప్రకృతి రూపంగా ఉపాసించటము. ‘వామదేవ-మహాదేవ-శివశంకర’ అను ఉపాసన.

ఈ 3వదగు వామదేవోపాసన...‘ఆత్మబోధ’ (లేక) మహాబోధను ప్రసాదించునది. జీవునికి తనయొక్క ‘మహత్’ తత్త్వమును ప్రభోదించునట్టిది. జీవుని పవిత్రునిగా తీర్చిదిద్దుచున్నది. ‘బ్రహ్మవిద్య’తో కూడుకొన్న రూపము. సద్గురు రూపము.

కోటి సూర్యతేజోమయము. పరమానంద-ప్రసన్నముఖము.

సామవేదముయొక్క సామగానములచే వ్యాఖ్యానింపబడుచూ, ప్రస్తుతించబడుచున్నట్టిది. ‘శివాష్టకము’ మొదలైన గానాష్టకములచే స్తోత్రము చేయబడుచున్నట్టిది. (ఉదాహరణకు : బ్రహ్మమురారి సురార్చితలింగమ్, నిర్మలభాషిత శోభితలింగమ్....).

ధీర (ఉత్తమ బుద్ధికి నిర్మల బుద్ధికి) స్తుతి విషయము.

ఆహవనీయాగ్ని రూపముగా మంత్రస్తోత్రములు చేయబడుచున్నట్టిది.

అజ్ఞానమున సంహరించునది. ‘‘జ్ఞాన శక్తి సమన్వితమ్’’. శివ - శక్తి - ‘ద్విశక్తి’ సమన్వితము.

వర్ణము (రంగు) - శుక్లము (తెలుపు),
గుణము - తమో మిశ్రమము

ఇట్టి వామదేవ బ్రహ్మోపాసన - పూర్ణ బోధకరగ్ం స్వయమ్ - ఈ జీవునకు స్వయం - పూర్ణత్వముగురించి బోధించునది. వామదేవ రూపము త్రిథామములను (‘3’ లోకములను) నియమించు తత్త్వము. త్రిలోకములు తన శరీరముగా కలిగిఉన్నట్టిది కూడా! సర్వ సౌభాగ్యములు, పుణ్యకర్మఫలములు ఉపాసకునికి ప్రసాదించునది.

శ్రీమన్నారాయణునిచే ఉపాశ్యము! (‘ఓం నమో నారాయణాయ’ అను) అష్టాక్షరీ సమాయుక్తము కూడా! అష్టాక్షరీ అంతరార్థము.

అష్టాక్షరోపాస ఫలప్రదాత! హృదయముయొక్క ‘8’ దళముల మధ్యగా సంస్థితమై యున్న రూపము.

ఈ రీతిగా ‘వామదేవ బ్రహ్మముఖము’ను (లేక) వామదేవోపాసనను దేహ - మనో - బుద్ధులతో అభ్యసించు జనులు ఉత్తమ ప్రయోజనములను పొందగలరు.
(భవే భవే నాతి భవే భవస్వమామ్। భవోద్భవాయ నమః। వామదేవాయ నమః।)

(4) తత్పురుష బ్రహ్మముఖ - ఉపాసన

యత్ తత్ పురుషమ్ ప్రోక్తం - వాయు మండల సంవృతమ్। పంచాగ్నినా సమాయుక్తమ్। మంత్రశక్తి నియామకమ్। పంచాశత్ స్వరవర్ణాఖ్యమ్। అథర్వ వేద స్వరూపకమ్। కోటికోటి గణాధ్యక్షమ్। బ్రహ్మాండాఖండ విగ్రహమ్।

ఓ శాకలమునీ! - తత్పురుష - 4వ బ్రహ్మ (4వ ముఖము)ను ఎరుగుచూ ఉపాసించు విధానము చెప్పుచున్నాను. శ్రద్ధగా వినెదవుగాక!

వాయుమండల సంవృతమ్ : వాయు మండలమంతా విస్తరించియున్న రూపము, కదులుచున్న వాయువు, ఆ వాయువును కదల్చుచూ, ఆధారమై ఉన్న శక్తి...లను నాయొక్క తత్పురుష వైభవంగా ఉపాసించు. అట్లాగే దేహములోని ప్రాణశక్తిని ప్రాణేశ్వరుడగు తత్పురుషునిగా కొలువుము. నీలోని ప్రాణమును ప్రాణేశ్వరుడను నేనే!

పంచాగ్నినా సమాయుక్తము : ‘తత్ త్వమ్’ అను మహావాక్యములోని నాయొక్క తత్ పురుషుని పంచాగ్ని స్వరూపునిగా ఉపాసించెదవుగాక! యజ్ఞవిధిలోని గార్హపత్యాగ్ని; ఆహవనీయాగ్ని; దక్షిణాగ్ని; అవసథ్యాగ్ని; సూర్యాగ్నిలతో కూడుకొని యజ్ఞపురుషుడనై ఉన్నాను - అను మననము కలిగియుండుము.

ఇంకనూ.... (మననాత్ త్రాయతే - ఇతి) మంత్ర శక్తి సమాయక్తుడుగా, ‘50’ స్వరవర్ణములచే గానము చేయబడుచున్నాను.

అథర్వణ వేద - వేదాంత స్వరూపుడునుగాను, కోటి కోటి గణములకు అధినేత - అధ్యక్షుడనుగాను, ఉపాసించుము.

అఖండ బ్రహ్మాండ మండల - దివ్య విగ్రహుడుగాను, ఒకే తత్త్వము బ్రహ్మాండములో అనేక ప్రదర్శనములు నిర్వర్తిస్తూ, ఇదంతా ‘తానే’ అయినట్టివాడుగాను నన్ను దర్శించాలి. ఆరాధించాలి. బుద్ధితోగ్రహించాలి. ‘‘సర్వశక్తి సమాన్వితము’’

వర్ణము - రక్త (ఎరుపు) వర్ణము.

కామ పంచరూపుడను
(1) సంకల్ప - (2) భౌతికసృష్టి - (3) పరిపోషక - (4) సంచార - (5) లయ - స్వరూపుడుగా ఎరిగి స్తుతించబడుచున్నాను.

- ‘‘ఆధి (మానసిక రుగ్మతలు) వ్యాధి (శారీరక రుగ్మత)లకు భిషజులు. వైద్యులు.
- సృష్టి - స్థితి - లయ...మొదలైన వాటినన్నిటికీ కారణ కారణులు. సర్వశక్తిమంతులు.
- జాగ్రత్ స్వప్నసుషుప్తులకు ఆవల తురీయస్వరూపులు.
- సత్ - చిత్ (ఉనికి - ఎరుక) - ఆనంద (సుఖ) స్వరూపులు.
- బ్రహ్మ, విష్ణువు మొదలైన దేవతలచే సేవించబడువారు.
- జగత్‌పిత. సర్వమునకు జననస్థానమై, సర్వమునకు పరమై ఆవల ఉన్నవారు’’
అను ఈ ఈ విధాలుగా నాయొక్క తత్ పురుష బ్రహ్మముఖమును వేదోపనిషత్తులు ఎలుగెత్తి గానము చేయుచున్నాయి.
(తత్పురుషస్య విద్మహే। సహస్రాక్షస్య మహాదేవస్య ధీమహి। తన్నో రుద్రః ప్రచోదయాత్)

(5) ఈశాన బ్రహ్మముఖ - ఉపాసన

ఈశానం పరమమ్। విద్యాత్ ప్రేరకం। బుద్ధి సాక్షిణమ్। ఆకాశాత్మకమ్। అవ్యక్తం। ఓంకార స్వరభూషితమ్। సర్వదేవమయగ్ం। శాంతగ్ం। శాంత్యతీతగ్ం। స్వరాత్ బహిః। అకారాది స్వరాధ్యక్షమ్। ఆకాశమయ విగ్రహమ్। పంచకృత్య నియంతారమ్। పంచబ్రహ్మాత్మకమ్ బృహత్।

- పరవిద్య (ఆత్మవిద్య)కు ప్రేరణస్వరూపులు;
- బుద్ధికి ఆవల సాక్షీస్వరూపులు; జగత్తుకే ఆత్మ అయినట్టివారు - సర్వాత్మకులు.
- ఆకాశమునకు అంతటికీ ఆత్మస్వరూపులు;
- సర్వమును వ్యక్తీకరిస్తూ....తాను అవ్యక్త స్వరూపులై ఉంటున్నవారు;
- ‘ఓం’ కార స్వరమును ఆభరణముగా ధరించినవారు;
- సర్వ దేవతలలో అంతరమునను, సర్వ దేవతా స్వరూపులుగాను విస్తరించి ఉన్నవారు;
- పరమ శాంత స్వభావులు; సర్వము సశాంతించిగా కూడా శేషించి ఉన్నవారు కాబట్టి, ‘శాంతి’కి కూడా అతీతులు. జగత్ - సాక్షికి పరమై ఉన్నవారు.
- ‘అ’ నుండి ‘క్ష’ వరకు స్వరముల రూపముగా శబ్ద స్వరూపులై, సర్వ బహిర్ నాదస్వరూపులై విరాజిల్లుచున్నవారు;
- ఆకాశమును తనయందు ప్రదర్శించువారు; ఆకాశమయ విగ్రహులు;
అని నన్ను యోగులు సందర్శిస్తూ గానం చేస్తున్నారు. నా ఈశాన ముఖమును ఉపాసిస్తున్నారు.

ఇంకా,

పంచకృత్య నియంతారమ్ - సృష్టి, స్థితి, లయ, తిరోధాన, అనుగ్రహములు అనబడుట పంచకృత్యములకు నియంత, నియామకుడను.

పంచబృహత్ బ్రహ్మాత్మకమ్ : సద్యోజాత - అఘోర - వామదేవ - తత్పురుష - ఈ శానములనబడు - పంచబ్రహ్మాత్మకుడను.

పంచబ్రహ్మ ఉపసగ్ంహారం కృత్వా స్వాత్మని సగ్ంస్థితః :
పంచబ్రహ్మలను నాయందు ఉపసంహరించుకొనుచున్నవాడను కూడా! ఆ విధంగా ఉపసంహరించుకొని ‘స్వాత్మ’యందు సంస్థితులై ఉండువాడను. స్వమాయలో అంతర్విభాగమగు ఈలోక-లోకాంతర వ్యవహారమంతా నాయందు లయం చేసుకొని, పంచబ్రహ్మాత్మకమైన దానికంతటికీ అతీతుడై ఉండువాడను. పంచబ్రహ్మ ఉపసంహార సమన్విత శక్తి రూపుడను.

బాహ్య కారణములంటూ ఏమీ లేకుండానే ఈ సర్వము యొక్క మొదలు, మధ్య, చివర, స్వయముగా, స్వ-విలాసముగా, స్వ-అభిన్నంగా భాసించువారు.
స్వయం పరబ్రహ్మ స్వరూపము అని నా ఈశానముఖము అంతటా స్తుతించబడుతోంది.

స్వమాయ వైభవాన్ సర్వాన్ సగ్ంహృత్య స్వాత్మాని స్థితః।।
స్వమాయచే సర్వమును భావించువాడను, స్వమాయకు లీలా వినోదంలో మోహము పొందుచున్నట్టివాడను కూడా! నా మాయను నేనే ఉపసంహరించి ఆత్మయందు సర్వదా సంస్థితుడనై ఉన్నవాడను.

అట్టి నా ఈశ్వర రూపము - కళ్ళకు కనిపించే భౌతిక రూపముకాదు. కానీ ఈ కళ్ళకు కనిపించే అంతటియందు తిష్ఠించుకొని ఉన్నట్టిది. ఆ నా ఈశ్వర రూపమే! ఇదంతా సర్వదా ఈశ్వర స్వరూపమే!

‘‘అట్టి సర్వులను మోహింపజేయు ఆ శంభుడే మహాదేవుడు, జగద్గురువు కూడా. కారణములకే కారణుడగు అట్టి ఈశ్వరుని మాయ సురులకు కూడా తెలియరానిది. ‘‘ఆయన కంటికి కనిపించకయే - ద్రష్ట దృశ్యములతో సహా సమస్తము అయి ఉన్నారు’’
- అని నా ఈశ్వర తత్త్వమును యోగజనులు ధ్యానించుచున్నారు.

పరమునకే పరమైనవట్టి ‘పరాత్‌పరుడను! పరమ పురుషుడను!

ఈ విశ్వమంతా నా ధామము, (నివాస స్థానముగా కలిగినట్టివాడను).
[ఈశాన స్సర్వ విద్యానాం। ఈశ్వర స్సర్వ భూతానాం।
బ్రహ్మాధిపతిః। బ్రహ్మణో-ధిపతిః। బ్రహ్మాశివోమే అస్తు సదాశివ ‘ఓం’।।]

⌘ ⌘ ⌘

ఓ పైప్పలాదా! ఈ విశ్వమంతా ఎవరివలన ప్రకాశించుచున్నదో....ఎద్దానియందు (ఎవ్వనియందు) ఇదంతా తిరిగి ఉపశమిస్తోందో....అట్టి పరమశాంతమైనట్టి, బ్రహ్మమే నేను.

పంచబ్రహ్మములకు ‘పరము’ (Beyond) అయినట్టి బ్రహ్మమే సర్వదా నేనై ఉన్నాను.

సోఽహమ్।। ఏది నేనై ఉన్నానో,... అదియే నీవు! తత్‌త్వమ్ ।। అదియే ఈ జీవుడు! జీవో బ్రహ్మేతి।। ఏది జగత్తుగా కనిపిస్తుందో అది బ్రహ్మమే! సర్వమ్ ఖలు ఇదమ్ బ్రహ్మ।। నేనుగా నీకు కనిపిస్తున్నది నీవే! త్వమేవాహమ్।।

అట్టి ఆత్మస్వరూపుడనగు నేను సద్యోజాతము, అఘోరము మొదలైన పంచబ్రహ్మలకు మునుమందే, వాటికి పరమై ఉన్నాను.

అట్టి నా కేవల - సహజ స్వరూపమగు పరస్వరూపముయొక్క స్వయం ప్రదర్శనారూప - పంచబ్రహ్మస్వరూపమే ఇదంతా!

⌘ ⌘ ⌘

ఈ విధంగా ఎవ్వరైతే పంచబ్రహ్మాత్మకమైనదంతా కూడా

(1) బ్రహ్మముయొక్క నిర్వహణా ప్రదర్శనా విశేషము - అని
(2) బ్రహ్మమునకు అభిన్నమని
(3) ‘‘బ్రహ్మమే నేను’’ అని
తెలుసుకుంటారో, వారు ఈశానత్వమును, ఈశ్వర లక్షణములను పొంది, ఈశ్వర తత్త్వరూపమును సంతరించుకొనుచున్నారు.

‘‘ఇదంతా కూడా నాయొక్క పంచబ్రహ్మాత్మకమే! నాలోని నేనే ఇదంతా! నేను కానిదేదీ లేదు! నేను ఏదీ అగుటయూ లేదు’’.
- అని గమనిస్తూ ఇదంతా ‘ఆత్మ’యందు విలీనము చేయుచూ,
‘‘అట్టి నాయందు సర్వము విలీనము అగుచుండగా శేషించియుండు ఆత్మయే నేను! సోఽహమస్మి!’’ అని ఏ విద్వాంసుడైతే గ్రహించి ఉంటాడో,
అట్టివాడు జనన-మరణ పరిధులను దాటివేసి ‘అమృతస్వరూపుడు’ అగుచున్నాడు.

‘ఇదంతా బ్రహ్మమే! నేను బ్రహ్మమునే! నేనే ఇదంతా’ అని ఎరిగినవాడు ఎల్లప్పుడు ముక్తుడే! సందేహమే లేదు. ఆతడు నాకు అభిన్నుడు. (పంచబ్రహ్మాసనాసీనాయైనమః। పంచబ్రహ్మ స్వరూపిణ్యై నమః। - లలితా సహస్ర నామములు)

పంచాక్షరీ - పంచబ్రహ్మోపాసన

ఈ విధంగా పరమశివ (శంభు) స్వరూపము పంచాక్షరమయుడని, పంచబ్రహ్మతత్త్వుడని గ్రహించి, పరబ్రహ్మమే సర్వస్వరూపమని, స్వస్వరూపమని బుద్ధితో సునిశ్చితము చేసుకొని ‘న’కారాది ‘య’ కారాంతమగు, ‘‘ఓం నమః శివాయ’’ అను పంచాక్షరీ మంత్రమును శ్రద్ధతో నీ అంతరహృదయుడనగు నన్ను ఉద్దేశ్యించి జపించు! పరమశివుని పరబ్రహ్మస్వరూపముగా ఆరాధించెదవు గాక!

ఓ శకలమునీ! పైప్పలాదుడా! సర్వము పంచబ్రహ్మతత్త్వమగు పంచాక్షరీ ప్రత్యక్ష రూపమేనయ్యా! అట్టి పంచ బ్రహ్మాత్మిక తత్త్వమును ఎవ్వరు శ్రద్ధతో, భక్తి భావనతో ఉపాసిస్తారో - అట్టివాడు పంచబ్రహ్మాత్మకుడై స్వయముగా పంచబ్రహ్మమునకు కూడా సాక్షియగు ‘చిదానంద రూపమ్ - శివోఽహమ్ శివోఽహమ్ ’ అను పంచధామము చేరుచున్నాడు. అట్టి లక్ష్యశుద్ధి పొందెదవు గాక!

⌘

ఈ విధంగా మహాదేవుడగు పరమశివుడు భక్తుడగు ‘గాలవశ్యుడు’ అను మరొక పేరుగల శాకల్యునకు (పిప్పలాద మహర్షికుమారుడగు పైప్పలాదునకు) స్వతత్త్వమగు ‘పంచబ్రహ్మాత్మక - పంచబ్రహ్మాతీత’ తత్త్వమును ‘త్వమేవ తత్ శివేతి’ అను రూపవర్ణనతో సుస్పష్టముగా బోధించి ఆ పైప్పలాదుడు చూస్తూ ఉండగానే - అంతర్థానమైనారు.

మహనీయుడగు ఆ శాకలుడు మహాదేవుడు చెప్పనదంతా శ్రద్ధా భక్తులతో విన్నారు. ఈవిధంగా సహ శిష్యునితో కూడి మననము చేయసాగారు.

⌘

శ్లో।। ఏకేనైవ తు పిండేన మృత్తికాయాశ్చ, గౌతమ।
విజ్ఞాతం మృణ్మయగ్ం సర్వమ్, ‘మృత్’ అభిన్నగ్ం హి కార్యకమ్।

ఓ గౌతమా! ‘అనేక మట్టి బొమ్మలలో మట్టి సర్వదా అఖండమే కదా! ఒక్కటే కదా! అట్లాగే శివతత్త్వమే ఈ సర్వజీవుల దేహముల -దేహిల రూపముగా ప్రత్యక్షమైయున్నది. ఒకడు అమతుడు అయినా, సమతుడు అయినా (తెలిసినా, తెలియకున్నా)...శివస్వరూపము యథాతథము. మట్టిని తెలుసుకుంటే, వేలాది మట్టి బొమ్మల గురించి క్రొత్తగా తెలుసుకోవలసినది ఏమున్నది? బొమ్మలన్నీ మట్టిమయమే కదా! కారణరూపమగు బ్రహ్మమే కార్యరూపమగు జగత్తు - జీవుడుగా కూడా సంప్రదర్శనమగుచున్నది.

లోహమణినా సర్వం లోహమయం యథా।
లోహమణిలో (లేక) ఒక వెండి వస్తువులో ఉన్నదంతా లోహమే (వెండియే) కదా!

కారణము కంటే కార్యము వేరు కాదు. బ్రహ్మము కంటే ‘అహం’కారముగాని, ఈ సాహంకార జగత్తుగాని వేరు కాదు! కారణరూపమగు ఆత్మ సర్వదా సత్యము. ఇక్కడ కనబడే భిన్నత్వమో? బంగారముతో తయారుచేయబడిన వివిధ ఆభరణములు బంగారముకంటే వేరా? కాదు. అట్లాగే ఇక్కడి భిన్నత్వము సత్యము కాదు! భిన్నత్వమునందు అంతర్లీనమైయున్న ఏకత్వమే సత్యము!

కనుక...,
అజ్ఞాన దృష్టిచే అనేకముగా కనిపిస్తున్న ఇదంతా కూడా, శివతత్త్వజ్ఞానముచే ఏకత్వముగా అనిపించగలదు! ఇదియే ‘బ్రహ్మసత్యమ్ - జగత్ మిథ్య’ అను సిద్ధాంతము.

ఆదిస్వరూపమగు ఆత్మయే అఖండమై ఉండికూడా ఈ భిన్న భిన్న విశేషములతో కూడిన ప్రదర్శనములతో అగుపిస్తోంది. నేను సర్వదా అఖండము, అభిన్నము - అగు ఆత్మస్వరూపుడనే! ఇదంతా నేనే! కారణస్వరూపుడునగు నాకు స్వీయ కార్యస్వరూపమగు జగత్తు భిన్నము కాదు!

నేను వేరు - నాలోని చూచేవాడు, వినేవాడు, స్పర్శానుభవి, యోచించేవాడు, రుచిచూచేవాడు వేరు వేరు - కాదు కదా! అట్లాగే సర్వగతమగు ఆత్మయే సర్వత్రా సర్వదా సంప్రదర్శితమైయున్నది.

దర్పణములో వస్తువులు కనబడుచున్నప్పటికీ, దర్పణంలో అవేవీ ఉండవు. నీటిలో ప్రతిబింబము కనబడినంత మాత్రంచేత నీటిలో ఆ వస్తువు ఉండదు. (అట్లాగే) ఆత్మయందు జగత్తు, ఖండమగు జీవాత్మ-ప్రతిబింబిస్తూ ఉన్నప్పటికీ, ఆత్మయందు అవేవీ మొదలే లేవు.

లేనివి తొలగించుట మాత్రం ఎక్కడిది?

ఈ దృశ్యము ఆత్మకు భిన్నము కాదు. ఆదిస్వరూపమగు ఆత్మ దృశ్యముగా అగుటయూ లేదు. (దృష్టాంతము - నాటకంలోని పాత్రయొక్క లక్షణాలన్నీ రచయితయొక్క ఊహయే! కానీ పార్తయొక్క లక్షణాలు రచయితకు ఆపాదించలేము).

ఆత్మ - దృశ్యము అనబడు రెండు వేరైన వస్తువులు లేవు.

రెండవదగు దృశ్యము మొదలే లేదు. కారణమునకు భిన్నముగా కార్యము లేదు.

ఆత్మకు భిన్నముగా జగత్తు లేదు.

ఆత్మ నిత్య నిర్మలము. అద్దానియందు జగత్తు అనబడేదేదీ మొదలే లేదు.
జగత్తుగా కనిపించేది ఆత్మయే! కానీ, ఆత్మ జగత్తుగా అగుటయే లేదు.

దర్పణంతో దృశ్యము కనబడుచూ ఉన్నప్పటికీ, దర్పణములో దర్పణమే ఉంటుందికాని, వస్తువులు ఉంటాయా? ప్రతిబింబిత వస్తువు నీటితో ఉన్నదనటం సమంజసము కాదు కదా!

బ్రహ్మమే జగత్తు! బ్రహ్మమే ‘నీవు’! బ్రహ్మమే నేను! ‘‘నేను-నీవు’’ గా కనిపిస్తున్నది పమర ఆత్మయే. అయితే, ఆత్మ సర్వదా అఖండము.

ఈ సత్యమును ఆస్వాదించుటయే మహాదేవుల వారు బోధించిన పంచబ్రహ్మోపనిషత్ సారము!

⌘

కారణము నిత్యము. కార్యము సందర్భ పరిమితము మాత్రమే. కారణము అద్వైతమగు శుద్ధ చైతన్యమే!

బ్రహ్మపురములో దహరము ఉన్నది. దేహపురంలో కూడా ఉన్నది. దహరములో సర్వము ఉండీ - లేనివై ఉన్నాయి.
అందు హృదయ పద్మము. ఆ హృదయ పద్మములో దహరాకాశము.

ముముక్షువు స్వీయ హృదయంలోని దహరాకాశములోనే సర్వాత్మకుడగు సచ్చిదానందుడగు పరమశివుని కొరకై - అన్వేషించాలి.
ఆయన సర్వము అయి, సర్వమునకు వేరై, సాక్షి అయి వెలుగొందుచున్నారు.

స శివః సచ్చిదానందః సో అన్వేష్టవ్యో ముముక్షుభిః। అయగ్ం హృది స్థితః సాక్షీ సర్వేషాం అవిశేషతః।।
తేన అయగ్ం హృదయం ప్రోక్తః ‘‘శివః’’ । సంసార మోచకః।।

అట్టి శివతత్త్వమును తెలుసుకొని, ఉపాసించి, ఆరాధించి ఆయనతో ఏకమగుటయే సర్వ సంసార దోషములకు ‘‘దివ్యౌషధము’’.
పైప్పలాదమునీంద్రుడు ఈవిధంగా ఎరిగినవాడై బ్రహ్మానందముగా, సర్వము శివమయంగా జగత్తును దర్శించసాగారు.

---

🙏 ఇతి కృష్ణయజుర్వేదాంతర్గత పంచ బ్రహ్మ ఉపనిషత్ ‌🙏
ఓం శాంతిః। శాంతిః। శాంతిః।।