Nrusimha Uttara Tȃpini Upanishad
Languages: Telugu and Sanskrit
Script: TELUGU
Sourcing from Upanishad Udyȃnavanam - Volume 6
Translation and Commentary by Yeleswarapu Hanuma Rama Krishna
NOTE: Changes and Corrections to the Contents of the Original Book are highlighted in Red
REQUEST for COMMENTS to IMPROVE QUALITY of the CONTENTS: yhrkworks@gmail.com
విషయ సూచిక :
ఉపనిషత్ పరిచయ శ్లోకము |
|
---|---|
నృసింహ ఉత్తర తాపిన్యాం తుర్య తుర్యాత్మకం మహః | నృసింహ ఉత్తర తాపినీ ఉపనిషత్ యందు మహత్తరమైన తురీయ తురీయమైన ఆత్మ (చెప్పబడినది) |
పరమ అద్వైత సామ్రాజ్యం ప్రత్యక్షం ఉపలభ్యతే | (ఇది శ్రద్ధగా పఠించినచో) పరమ అద్వైత సామ్రాజ్యం ప్రత్యక్షముగా ఉపలభ్యమగును |
1.1 ఆత్మ = ఓం = బ్రహ్మము |
|
---|---|
ఓం దేవ ఆహ వై ప్రజాపతిం అబ్రువత్ | దేవతలు ప్రజాపతిని ఇట్లు అడిగిరి |
అణోరణీయాంసం ఇమం ఆత్మానం ఓంకారం నో వ్యాచక్ష్వ ఇతి | అణువుకన్నా అణువైన ఈ ఆత్మను, ఓంకారమును గురించి మాకు వివిరింపుము అని |
తథా ఇతి | అట్లే అని, ప్రజాపతి ఇట్లు చెప్పసాగెను - |
ఓం ఇతి ఓం ఏతత్ అక్షరం ఇదం సర్వం | ఓం! అని, ఈ ఓం అక్షరమే ఈ సర్వము |
తస్య ఉపవ్యాఖ్యానం భూతం భవత్ భవిష్యత్ ఇతి, సర్వం ఓంకార ఏవ | దాని యొక్క ఉపవ్యాఖ్యానమే (expressions itself are) భూత, వర్తమాన, భవిష్యత్ కాలములు. సర్వము ఓంకారమే! |
యత్ చ అన్యత్ త్రికాల అతీతం తత్ అపి ఓంకార ఏవ | మరియు త్రికాలాతీతమై ఉన్నదేదో అది కూడా ఓంకారమే |
సర్వం హి ఏతత్ బ్రహ్మా | ఈ సర్వము బ్రహ్మమే |
యం ఆత్మా బ్రహ్మ తం ఏతం ఆత్మానం ఓం ఇతి బ్రహ్మణ ఏకీకృత్య | ఏ ఆత్మయే బ్రహ్మమో ఆ ఈ ఆత్మను ఓం అని బ్రహ్మముతో ఐక్యము చేసి |
బ్రహ్మ చ ఆత్మానం ఓం ఇతి ఏకీకృత్య | బ్రహ్మము, ఆత్మ, ఓం - వీటిని ఏకీకృతం చేయవలెను (అనగా బ్రహ్మము, ఆత్మ, ఓం ఒక్కటే అని అర్థంచేసుకొని ఓంకార ఉపాసన ద్వారా బ్రహ్మమును ఆత్మ రూపముగా అనుభవము తెచ్చుకొనవలెను అని ఈ ఉపనిషత్ నిరూపిస్తుంది. ) |
తత్ ఏకం అజరం అమృతం అభయం | అదే ఏకము, అజరం (జీర్ణము కానిది), అమృతం (మార్పు లేనిది), అభయం |
ఓం ఇతి అనుభూయ తస్మిన్ ఇదం సర్వం త్రిశరీరం ఆరోప్య తన్మయం హి | ఓం అని అనుభూతము చేసుకొని దాని యందు ఆరోపించబడిన ఈ త్రిశరీర సర్వము తత్ మయమే [ త్రిశరీరము = శరీర త్రయము = కారణ శరీరము, సూక్ష్మ శరీరము, స్థూల శరీరము ఏకరస బ్రహ్మమునందు అవిద్యచే (By virtue of attribution) కారణ శరీరము (Causal Body), దాని నుండి సూక్ష్మ దేహము (Subtle Body or Tendencies / Thought Body), దాని నుండి స్థూల దేహము (Physical Body) ప్రకటితమైనవి (have manifested). పూర్ణబ్రహ్మమునందు కేవలము ఆరోపించబడిన (merely attributed) అవిద్యకు, శరీరత్రయములకు నిమిత్త, ఉపాదాన కారణములు ఏకరస అఖండ బ్రహ్మమే! ] |
తత్ ఏవ ఇతి సంహరేత్ ఓం ఇతి తం వా ఏతం త్రిశరీరం ఆత్మానం | అదియే (ఓం = బ్రహ్మము = ఆత్మ) అని, (త్రిశరీరమును) ఉపసంహరించి, దానిని ఓం అని, లేదా ఆ త్రిశరీరమును ఆత్మ (అని గ్రహించి) |
త్రిశరీరం పరం బ్రహ్మ అనుసందధ్యాత్ | త్రిశరీరమును (స్థూల, సూక్ష్మ, కారణ శరీరములను) పరబ్రహ్మతో అనుసంధానము చేయవలెను |
1.2 చతుష్పాద బ్రహ్మము యొక్క మొదటి మూడు పాదములు |
|
---|---|
స్థూలత్వాత్ స్థూల భుక్త్వాత్ చ సూక్ష్మత్వాత్ సూక్ష్మ భుక్త్వాత్ చ ఐక్యాత్ ఆనంద భోగాత్ చ సో అయం ఆత్మా చతుష్పాత్ | (1) స్థూలత్వము వలన స్థూల భుక్త్వము (స్థూల విషయ భోగము) వలన, (2) సూక్ష్మత్వము వలన సూక్ష్మ భుక్త్వము వలన, (3) (స్థూల సూక్ష్మ) ఐక్యము వలన, (4) ఆనంద భోగము వలన - ఆ ఈ ఆత్మ చతుష్పాదములు కలిగినది |
జాగరిత స్థానః స్థూల ప్రజ్ఞః సప్తాంగ ఏకోనవింశతి ముఖః స్థూలభుక్ చతురాత్మా విశ్వో వైశ్వానరః ప్రథమః పాదః | జాగరిత స్థానుడు, స్థూల ప్రాజ్ఞుడు, ఏడు (7) అంగములు పంతొమ్మిది (19) ముఖములు (నోరులు) కలవాడు, స్థూల విషయ భోక్త, చతురాత్మ విశ్వరూప "వైశ్వానరుడు" - ఇది ఆత్మ / ఓం / బ్రహ్మము యొక్క మొదటి పాదము [సప్త (7) అంగాః = 1) ద్యులోకము - శిరస్సు 2) సూర్యుడు - నేత్రములు 3) వాయువు - ప్రాణము 4) ఆకాశము - దేహ మధ్య భాగము 5) జలము - మూత్ర స్థానము 6) భూమి - పాదములు 7) అగ్ని - నోరు] [ఏకోనవింశతి (19) ముఖాః = ఐదు జ్ఞానేంద్రియములు 1) చెవులు - వినికిడి 2) కన్నులు - చూపు 3) చర్మము - స్పర్శ 4) ముక్కు - వాసన 5) నోరు - రసము; ఐదు కర్మేంద్రియములు 6) వాక్కు 7) చేతులు 8) పాదములు 9) పాయువు - మల విసర్జనం 10) ఉపస్థ - మూత్ర విసర్జనం; పంచ ప్రాణములు - 11) ప్రాణ 12) అపాన 13) వ్యాన 14) ఉదాన 15) సమాన; అంతరంగ చతుష్టయము 16) మనస్సు 17) బుద్ధి 18) చిత్తము 19) అహంకారము] |
స్వప్న స్థానః సూక్ష్మ ప్రజ్ఞః సప్తాంగ ఏకోనవింశతి ముఖః సూక్ష్మ భుక్ చతురాత్మా తైజసో హిరణ్యగర్భో ద్వితీయః పాదః | స్వప్న స్థానుడు, సూక్ష్మ ప్రాజ్ఞుడు, ఏడు (7) అంగములు పంతొమ్మిది (19) ముఖములు (నోరులు) కలవాడు, సూక్ష్మ విషయ భోక్త, చతురాత్మ హిరణ్యగర్భ "తైజసుడు" - ఇది ఆత్మ / ఓం / బ్రహ్మము యొక్క రెండవ పాదము |
యత్ర సుప్తో న కంచన కామం కామయతే న కంచన స్వప్నం పశ్యతి తత్ సుషుప్తం సుషుప్త స్థాన ఏకీభూతః ప్రజ్ఞానఘన ఏవ ఆనందమయో హి ఆనంద భుక్ చేతోముఖః చతురాత్మా ప్రాజ్ఞ ఈశ్వరః తృతీయ పాదః | ఎక్కడ సుప్తిలో (నిద్రలో) ఏ కోంచెము కామము కోరుకొనడో, ఏ కొంచెము కూడా స్వప్నము చూడడో, ఆ సుషుప్తమున ఉన్న సుషుప్త స్థాన ఏకీభూతుడు, ఆ ప్రజ్ఞానఘనుడే, ఆనందమయుడే, ఆనంద భోక్త చేతోముఖుడు, చతురాత్మ ప్రాజ్ఞ "ఈశ్వరుడు" - ఇది ఆత్మ / ఓం / బ్రహ్మము యొక్క మూడవ పాదము |
ఏష సర్వేశ్వర ఏష సర్వజ్ఞ ఏషో అంతర్యామి ఏష యోనిః సర్వస్య ప్రభవాప్యయౌ హి భూతానాం త్రయం అపి ఏతత్ సుషుప్తం స్వప్నం మాయామాత్రం | ఈతడే సర్వేశ్వరుడు, ఈతడే సర్వజ్ఞుడు, ఈతడే అంతర్యామి, ఈతడే సర్వమునకు యోని, భూతములకు ప్రభవము (జన్మ మూలకారణము) - స్థితి - లయము, (ప్రతీ జీవునిలో అనుభవమగుచున్న) ఈ జాగ్రత్ - స్వప్న - సుషుప్తులు ఈ ఆత్మ యొక్క మాయామాత్రములే. |
చిత్ ఏకరసో హి అయం ఆత్మా | చిత్ ఏకరసుడు ఈ ఆత్మయే (The Self is the Enjoyer of His Oneness). |
1.3 చతుష్పాద బ్రహ్మము యొక్క నాలుగవ పాదము |
|
---|---|
అథ తురీయః | పిమ్మట నాలుగవ పాదము (చెప్పబడుచున్నది) |
చతురాత్మా తురీయా వసితత్వాత్ ఏకస్య ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్పైః | చతురాత్మ తురీయా వసితత్వము వలన ఏకమునకు 1) ఓత 2) అనుజ్ఞాత 3) అనుజ్ఞ 4) అవికల్పము చేత |
త్రయం అపి అత్రా అపి సుషుప్తం స్వప్నం మాయామాత్రం | మూడు కూడా, అనగా ఇక్కడి జాగ్రత్ సహా సుషుప్తి స్వప్న అనుభవములు, కేవలము మాయామాత్రమే! |
చిత్ ఏకరసో హి అయం ఆత్మా | చిత్ ఏకరసమే ఈ ఆత్మ |
1.4 అనిర్వచనీయ ఆత్మకు ఇది ఆదేశము |
|
---|---|
అథ అయం ఆదేశో | ఇప్పుడు ఈ ఆత్మకు ఇది ఆదేశము - |
న స్థూల ప్రజ్ఞం న సూక్ష్మ ప్రజ్ఞం న ఉభయతః ప్రజ్ఞం న ప్రజ్ఞం న అప్రజ్ఞం న ప్రజ్ఞానఘనం | ఈ ఆత్మ స్థూల ప్రజ్ఞ కాదు, సూక్ష్మ ప్రజ్ఞ కాదు, రెండు కలిసిన ప్రజ్ఞ కూడా కాదు. అది ప్రజ్ఞ కాదు, అప్రజ్ఞ కాదు, ప్రజ్ఞానఘనము కాదు. |
అదృష్టం అవ్యవహార్యం అగ్రాహ్యం అలక్ష్యం అచింత్యం అవ్యవదేశ్యం ఏకాత్మ్యం ప్రత్యయసారం ప్రపంచ ఉపశమం శాంతం శివం అద్వైతం చతుర్థం మన్యంతే | అది అదృష్టము (దృష్టము కానిది), అవ్యవహారము, అగ్రాహ్యము, అలక్ష్యము, అచింత్యము, అవ్యవదేశము (అఖండము), ఏకాత్మ, ప్రత్యయ సారము (సత్యము), ప్రపంచము ఉపశమించు స్థానము, శాంతము, శివము, అద్వైతము (తనకు వేరుగా రెండవది లేనిది), చతుర్థముగా (జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్త స్థితులకు ఆధారమైన నాలుగవ స్థితిగా) తలచదరు |
స ఆత్మా స విజ్ఞేయ ఈశ్వర గ్రాసః తురీయతురీయః | ఆ ఆత్మయే విజ్ఞేయము (అది ఒక్కటే బాగుగా తెలుసుకొనవలసినది [లేదా] తెలియబడునదంతా అదే అయి ఉన్నది), ఈశ్వర గ్రాసము (ముద్ద), తురీయతురీయము (తురీయమునకు కూడా అప్రమేయ సాక్షి)! |
2.1 అభిన్న ఆత్మ యొక్క జాగ్రత్, స్వప్న, సుషుప్త, తురీయ చతురావస్థల భిన్నత్వము |
|
---|---|
తం వా ఏతం ఆత్మానం జాగ్రతి అస్వప్నం అసుషుప్తం | ఆ ఈ ఆత్మ జాగ్రత్తులో (మెలుకువలో - ప్రస్తుత అనుభవములో) అస్వప్నము, అసుషుప్తము (స్వప్న-సుషుప్తులు లేనిది) |
స్వప్నే అజాగ్రతం అసుషుప్తుం | స్వప్నములో అజాగ్రతం అసుషుప్తము (జాగ్రత్-సుషుప్తలు లేనిది) |
సుషుప్తే అజాగ్రతం అస్వప్నం | సుషుప్తిలో అజాగ్రతం అస్వప్నము (జాగ్రత్-స్వప్నములు లేనిది) |
తురీయే అజాగ్రతం అస్వప్నం అసుషుప్తం అవ్యభిచారిణం నిత్యానందం సత్ ఏకరసం హి ఏవ | తురీయమునందు అజాగ్రతము, అస్వప్నము, అసుషుప్తము, అవ్యభిచారిణము (నియమములకు అతీతమైనది), నిత్యానందము, సత్ ఏకరసమే అయినది |
2.2 ఆత్మ కేవల సాక్షిత్వము |
|
---|---|
చక్షుషో ద్రష్టా శ్రోత్రస్య ద్రష్టా వాచో ద్రష్టా మనసో ద్రష్టా బుద్ధేః ద్రష్టా ప్రాణస్య ద్రష్టా తమసో ద్రష్టా సర్వస్య ద్రష్టా | ఆత్మ చక్షువులకు (చూపుకు) ద్రష్ట (చూచువాడు), శ్రోత్రములకు (వినికిడికి) ద్రష్ట, మనస్సుకు ద్రష్ట, బుద్ధికి ద్రష్ట, ప్రాణమునకు ద్రష్ట, తమస్సుకు ద్రష్ట, సర్వమునకు ద్రష్ట |
తతః సర్వస్మాత్ అన్యో విలక్షణః | ప్రధానముగా ఆత్మ సర్వమునకు అన్యముగా ఉండి విలక్షణమైనది |
చక్షుషః సాక్షీ శ్రోత్రస్య సాక్షీ వాచః సాక్షీ మనసః సాక్షీ బుద్ధేః సాక్షీ ప్రాణస్య సాక్షీ తమసః సాక్షీ సర్వస్య సాక్షీ | ఆత్మ చక్షువులకు (చూపుకు) సాక్షి (the Witness Beyond), శ్రోత్రమునకు (వినికిడికి) సాక్షి, వాచకమునకు సాక్షి, మనస్సుకు సాక్షి, బుద్ధికి సాక్షి, ప్రాణమునకు సాక్షి, తమస్సుకు సాక్షి, సర్వమునకు సాక్షి |
తతో అవిక్రయో మహాచైతన్యో | ఆత్మ వికారములు (స్పర్థలు, మార్పులు లేని) మహాచైతన్యము (శుద్ధ ఏఱుక / తెలివి) |
అస్మాత్ సర్వస్మాత్ ప్రియతమ ఆనందఘనం హి ఏవం | ఆత్మయే సర్వముకన్నా ప్రియతమమైనది, అదే ఆనందఘనము |
అస్మాత్ సర్వస్మాత్ పురతః సువిభాతం ఏకరసం ఏవ అజరం అమృతం అభయం బ్రహ్మ ఏవ అపి అజయ | ఆత్మయే అన్నిటికన్నా పూర్వమైనది, బాగుగా (స్వ)ప్రకాశమైనది (అన్నిటినీ ప్రకాశింపచేయునది), అదే ఏకరసము (అనుభవమునకు ఆధారము, మహాద్రష్ట), అజరము, అమృతము, అభయము, అజేయము, బ్రహ్మమే అయిన |
ఏనం చతుష్పాదం మాత్రాభిః ఓంకారేణ చ ఏకీకుర్యాత్ | ఈ ఆత్మ యొక్క నాలుగు పాదములను ఓంకార మాత్రలతో ఏకీకృతము చేయవలెను |
2.3 ఓంకారములో అకార మాత్రతో ఏకీకృతము |
|
---|---|
జాగరిత స్థానః చతురాత్మా విశ్వో వైశ్వానరః చతూరూపో అకార ఏవ | జాగరిత స్థానుడు, చతురాత్మా విశ్వుడు, వైశ్వానరుడు, చతూరూపుడు అకారుడే |
చతూరూపో హి అయం అకారః స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః అకార రూపైః ఆప్తే ఆది మత్వాత్ వా | ఈ అకారుడు (ఓంకారములో అకారము) చతూరూపుడు, ఎట్లు అనగా స్థూల-సూక్ష్మ-బీజ-సాక్షి అను నాలుగు అకార రూపులతో కలిసి ఆదియై ఉండుట చేత, లేదా |
స్థూలత్వాత్ సూక్ష్మత్వాత్ బీజత్వాత్ సాక్షిత్వాత్ చ ఆప్నోతి హ వా | స్థూలత్వం చేత, సూక్ష్మత్వం చేత, బీజత్వం చేత, సాక్షిత్వం చేత (సర్వము) పొందినవాడు [అనగా, ఈ లక్షణముల చేత జాగ్రత్ అవస్థలో ఉన్న అనుభవ పురుషుడు ఉపాధికి అతీతంగా పూర్ణుడే అయి ఉన్నాడు] |
ఇదం సర్వం ఆదిః చ భవతి య ఏవం వేద | అని ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో ఈ సర్వమునకు ఆదియై ఉండువాడు అగును |
2.4 ఓంకారములో ఉకార మాత్రతో ఏకీకృతము |
|
---|---|
స్వప్న స్థానః చతురాత్మా తైజసో హిరణ్యగర్భః చతూరూప ఉకార ఏవ | స్వప్న స్థానుడు, చతురాత్మా తైజసుడు, హిరణ్యగర్భుడు, చతూరూపుడు ఉకారుడే |
చతూరూపో హి అయం ఉకారః స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః ఉకారరూపైః ఉత్కర్షాత్ ఉభయత్వాత్ వా | ఈ ఉకారుడు (ఓంకారములో ఉకారము) చతూరూపుడు, ఎట్లు అనగా స్థూల-సూక్ష్మ-బీజ-సాక్షి అను నాలుగు ఉకార రూపులతో ఉత్కర్షం (మహత్తరమై సర్వము తనలో ఆకర్షించుట) చేత, లేదా |
స్థూలత్వాత్ సూక్ష్మత్వాత్ బీజత్వాత్ సాక్షిత్వాత్ చ ఉత్కర్షతి హ వై | స్థూలత్వం చేత, సూక్ష్మత్వం చేత, బీజత్వం చేత, సాక్షిత్వం చేత ఉత్కర్షమై (గొప్పదై) ఉన్నవాడు [అనగా, ఈ లక్షణముల చేత స్వప్న అవస్థలో ఉన్న అనుభవ పురుషుడు ఉపాధికి అతీతంగా పూర్ణుడే అయి ఉన్నాడు] |
జ్ఞాన సంతతిం సమానః చ భవతి య ఏవం వేద | అని ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో అఖండ జ్ఞానమునకు సమానమైనవాడు అగును |
2.5 ఓంకారములో మకార మాత్రతో ఏకీకృతము |
|
---|---|
సుషుప్త స్థానః చతురాత్మా ప్రాజ్ఞ ఈశ్వరః చతూరూపో మకార ఏవ | సుషుప్త స్థానుడు, చతురాత్మా ప్రాజ్ఞుడు, ఈశ్వరుడు, చతూరూపుడు మకారుడే |
చతూరూపో హి అయం మకారః స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః మకార రూపైః మితేః అపీతేః వా | ఈ మకారుడు (ఓంకారములో మకారము) చతూరూపుడు, ఎట్లు అనగా స్థూల-సూక్ష్మ-బీజ-సాక్షి అను మకార రూపములచే కొలవబడి (తనలో) ప్రవేశించినవాడు అగుట చేత, లేదా |
స్థూలత్వాత్ సూక్ష్మత్వాత్ బీజత్వాత్ సాక్షిత్వాత్ చ మినోతి (మినుతే) హ వా | స్థూలత్వం చేత, సూక్ష్మత్వం చేత, బీజత్వం చేత, సాక్షిత్వం చేత కొలవబడినవాడు (measured) [అనగా, ఈ లక్షణముల చేత సుషుప్త అవస్థలో ఉన్న అనుభవ పురుషుడు పూర్ణుడే అయి ఉన్నాడు] |
ఇదం సర్వం అపీతిః చ భవతి య ఏవం వేద | అని ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో ఈ సర్వము ప్రవేశించినవాడు అగును |
2.6 ఓంకారములో అమాత్రతో తురీయ ఏకీకృతము |
|
---|---|
మాత్రా-అమాత్రాః ప్రతిమాత్రాః కుర్యాత్ | "మాత్ర (అ, ఉ, మ్) అమాత్ర (మాత్రా రహిత తురీయము)"లలో ప్రతీ మాత్రను స్వరమునకు తగినట్లుగా (వేదవిహితముగా) ఉచ్చరిస్తూ ఉపాసించవలెను (భావనలో ఆత్మతో ఏకీకృతము చేయవలెను) |
2.7 తురీయ ఆత్మయే జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్తులకు ఓత-అనుజ్ఞాత-అనుజ్ఞ-అవికల్పము |
|
---|---|
అథ తురీయ ఈశ్వర గ్రాసః | ఇప్పుడు తురీయ ఈశ్వర గ్రాసుడు (ముద్ద) గురించి - |
స స్వరాట్ స్వయం ఈశ్వరః స్వప్రకాశః | ఆ తురీయమే స్వరాట్టు, స్వయం ఈశ్వరుడు, స్వప్రకాశుడు |
చతురాత్మ ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్పైః | చతురాత్మ తురీయము 1) ఓత 2) అనుజ్ఞాత 3) అనుజ్ఞ 4) అవికల్ప చతూరూపమై అయి ఉన్నది |
ఓతో హి అయం ఆత్మా హి అథ ఏవ ఇదగ్ం | (1) ఓత :- తురీయ ఆత్మయే ఓతమై ఇదంతా అయి ఉన్నది [Note: చతురాత్మ తురీయములో జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్త స్థితులు ఒకదానితో మరొకటి ఓతమై (వలలో వలె గుచ్చబడి) ఉన్నవి] |
సర్వం అంతకాలే కాలాగ్నిః సూర్యో అస్త్రైః అనుజ్ఞాతో హి | (2) అనుజ్ఞాత :- సర్వం అంతకాలమునందు కాలాగ్ని సూర్యుని అస్త్రములతో అనుజ్ఞాతుడు (Authority) అగునట్టి |
అయం ఆత్మా హి అస్య సర్వస్య స్వాత్మానం దదాతి ఇదగ్ం సర్వం స్వాత్మానం ఏవ కరోతి | ఈ తురీయ ఆత్మయే ఈ సర్వమునకు స్వాత్మను ఇచ్చును, ఈ సర్వమును స్వాత్మానమే చేయును [ఎక్కడెక్కెడ "నేను" అను స్పృహ వ్యక్తమగుచున్నదో ఆ దృష్టిలో అంతా ఏకాత్మ తురీయ బ్రహ్మమే!] |
యథా తమః సవితా అనుజ్ఞ ఏకరసో హి అయం ఆత్మా చిత్ రూప ఏవ | (3) అనుజ్ఞ :- ఏ విధముగా తమస్సును రహితము చేసి సవిత (సూర్య కాంతి) ప్రజలకు ప్రేరణ అగునో, అట్లే ఏకరసుడు చిత్ రూపమే అయిన ఈ తురీయ ఆత్మయే (జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్తులకు) అనుజ్ఞ ఇచ్చుచున్నది |
యథా దాహ్యం దగ్ధ్వా అగ్నిః అవికల్పో హి అయం ఆత్మా వాక్ మనో అగోచరత్వాత్ చిద్రూపః | (4) అవికల్ప :- ఏ విధముగా దహింపదగిన దానిని దహించి అగ్ని అవికల్పమగునో, అట్లే వాక్కు మనస్సులకు అగోచరమగుట చేత ఈ చిత్ రూప అయిన తురీయ ఆత్మయే అవికల్పుడు అగుచున్నాడు |
2.8 ఓత, అనుజ్ఞాత, అనుజ్ఞ, అవికల్ప అను ఓంకార రూపములు |
|
---|---|
చతూరూప ఓంకార ఏవ చతూరూపో హి అయం ఓంకార | ఓంకారమే చతూరూపము, చతూరూపమే ఓంకారము |
ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్పైః ఓంకారరూపైః | ఈ ఓంకార 1) ఓత [Interwoven] 2) అనుజ్ఞాత [Authorized] 3) అనుజ్ఞ [Permitted, Allowed] 4) అవికల్ప [Absence of Alternative] అనునవి ఓంకార రూపములు (విశేషణములు) [ఆత్మకు ఏ లక్షణములు చెప్పలేము. ఓంకారము ఆత్మకు సంజ్ఞ. అకార-ఉకార-మకారములను అర్థభావములతో ఓంకార ఉచ్చారణ, ఉపాసన ద్వారా ఆత్మ సాక్షాత్కారము సాధించవచ్చును అని మున్ముందు విశదీకరించబడును.] |
ఆత్మ ఏవ నామరూపాత్మకం హి ఇదగ్ం సర్వం | (కేవలం ఆపాదిత) నామరూపాత్మకమే అగు ఈ సర్వము ఆత్మయే |
తురీయత్వాత్ చిద్రూపత్వాత్ చ ఓతత్వాత్ అనుజ్ఞాతృత్వాత్ అనుజ్ఞాత్ అవికల్ప రూపత్వాత్ చ అవికల్పరూపం హి ఇదగ్ం సర్వం, న ఏవ తత్ర కాచన భిదా అస్తి | తురీయత్వము చేత, చిద్రూపత్వము చేత మఱియు ఓతత్వము చేత, అనుజ్ఞాతృత్వము చేత, అనుజ్ఞ చేత, అవికల్ప రూపము చేత మఱియు అవికల్పరూపమే ఈ సర్వము, అక్కడ కొంచెము కూడా (తత్త్వము దృష్ట్యా) ఏ భేదము లేదు |
2.9 తురీయ ఓంకార ఉపాసనచే ఆత్మ ఫలశృతి |
|
---|---|
అథ తస్య అయం ఆదేశో | ఇప్పుడు దాని (తురీయ ఓంకారము) యొక్క ఆదేశము - |
అమాత్రః చతుర్థో అవ్యవహార్యః ప్రపంచ ఉపశమః శివో అద్వైత ఓంకార ఆత్మ ఏవ | మాత్రా రహితము, చతుర్థము, అవ్యవహార్యము, ప్రపంచ ఉపశమ స్థానము, శివము, అద్వైతము, ఈ ఓంకార ఆత్మయే! |
సంవిశతి ఆత్మనా ఆత్మానం | ఆత్మచే ఆత్మను లయించును (మనస్సు తురీయాత్మనందు లయించును) [ఓంకార ఉపాసనచే స్థూల ఆకాశము చిత్తాకాశములో, చిత్తాకాశము చిదాకాశములో లయించును. ఇవన్నీ ఆత్మయే!] |
య ఏవం వేద, ఏష వీరో నారసింహేన వా అనుష్టుభా మంత్రరాజేన | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో - ఆ వీరుడు నారసింహ లేదా అనుష్టుభ మంత్రరాజము చేత |
తురీయం విద్యాత్ ఏష హి ఆత్మానం ప్రకాశయతి | తురీయము తెలుసుకొని ఆ ఆత్మను ప్రకాశింపచేసుకొనును (స్వాత్మానుభూతిపరుడు అగును) |
సర్వ సంహార సమర్థః పరిభవ అసహః ప్రభుః వ్యాప్తః | సర్వ సంహార సమర్థుడు, పరాభవము సహింపనివాడు, ప్రభువు, వ్యాపించినవాడు అగును |
సత్ ఉజ్జ్వలో అవిద్యా తత్ కార్యహీనః | సత్ ఉజ్జ్వలుడు, అవిద్య మఱియు దాని కార్యము లేనివాడు అగును |
స్వాత్మ బంధహరః | స్వాత్మ అనుభవముచే బంధము హరింపచేసుకున్నవాడు అగును |
సర్వదా ద్వైతరహిత ఆనందరూపః సర్వాధిష్ఠానః | సర్వదా ద్వైత భావ రహిత ఆనందరూపుడు, సర్వాధిష్ఠానుడు అగును |
సన్మాత్రో, నిరస్తా అవిద్యా తమో మోహో | సన్మాత్రుడు (కేవల సత్ స్వరూపము అనుభవించువాడు), అవిద్య - తమస్సు- మోహము పోగొట్టుకున్నవాడు అగును |
అహం ఏవ ఇతి తస్మాత్ ఏవం ఏవే మమాత్మానం పరం బ్రహ్మ అనుసందధ్యాత్ ఏష వీరో నృసింహ ఏవ ఇతి | అది నేనే అని, కావున ఈ విధముగా ఈ చతురాత్మయే నా యొక్క ఆత్మ అని పరబ్రహ్మతో అనుసంధానము చేసుకొను ఆ వీరుడు నృసింహుడే! |
3.1 తురీయ చింతన |
|
---|---|
తస్య హ వై ప్రణవస్య యా పూర్వా మాత్రా సా ప్రథమః పాదో భవతి | ఆ ప్రణవమునకు ఏది మొదటి మాత్రయో (అ) అదే దానికి (చతుష్పాద ఆత్మకు) మొదటి పాదము |
ద్వితీయా ద్వితీయస్య తృతీయా తృతీయస్య | రెండవ మాత్ర (ఉ) రెండవ పాదము, మూడవ మాత్ర (మ్) మూడవ పాదము |
చతుర్థి ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్పరూపా తయా తురీయం చతురాత్మానం అన్విష్య | ఆ ప్రణవమునకు నాలుగవది అమాత్రా (మాత్రా రహిత) 1) ఓత 2) అనుజ్ఞాత 3) అనుజ్ఞ 4) అవికల్ప రూపమైన చతురాత్మ తురీయమును దానితో (అమాత్రతో ) అన్వేషించి [మాత్ర = measured; అమాత్ర = unmeasured] |
చతుర్థపాదేన చ తయా తురీయేణ అనుచింతయన్ గ్రసేత్ | మరియు నాలుగవ పాదమైన ఆ తురీయము చేత బాగుగా చింతించి (ఆత్మను, బ్రహ్మమును) గ్రహించవలెను |
3.2 చతురాత్మ ప్రథమ పాదము - అకారము |
|
---|---|
తస్య హ వా ఏతస్య ప్రణవస్య యా పూర్వా మాత్రా పృథివి అకారః | ఆ ఈ ప్రణవమునకు ఏది మొదటి మాత్రయో అది పృథివీ "అ"కారము |
స ఋగ్భిః ఋగ్వేదో బ్రహ్మ వసవో గాయత్రీ గార్హపత్యః సా ప్రథమ పాదో భవతి | అది ఋక్కులతో కూడిన ఋగ్వేదము, బ్రహ్మ, వసువులు, గాయత్రీ ఛందస్సు, గార్హపత్యాగ్ని ఆ మొదటి పాదము అగును |
భవతి చ సర్వేషు పాదేషు చతురాత్మా స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః | అన్ని పాదములందు స్థూల, సూక్ష్మ, బీజ, సాక్షి లక్షణములు చతురాత్మకు కలవు |
3.3 చతురాత్మ ద్వితీయ పాదము - ఉకారము |
|
---|---|
ద్వితీయా అంతరిక్షం స ఉకారః | రెండవ పాదము అంతరిక్ష "ఉ"కారము |
స యజుర్భిః యజుర్వేదో విష్ణురుద్రాః త్రిష్టుప్ దక్షిణాగ్నిః సా ద్వితీయః పాదో భవతి | అది యజుస్సులతో కూడిన యజుర్వేదము, విష్ణు రుద్రులు, త్రిష్టుప్ ఛందస్సు, దక్షిణాగ్ని ఆ రెండవ పాదము అగును |
భవతి చ సర్వేషు పాదేషు చతురాత్మా స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః | అన్ని పాదములందు స్థూల, సూక్ష్మ, బీజ, సాక్షి లక్షణములు చతురాత్మకు కలవు |
3.4 చతురాత్మ తృతీయ పాదము - మకారము |
|
---|---|
తృతీయా ద్యౌః స మకారః | మూడవ పాదము ద్యౌలోక "మ"కారము |
స సామభిః సా సామవేదో రుద్ర ఆదిత్య జగతీ ఆహవనీయః సా తృతీయ పాదో భవతి | అది సామములతో కూడిన సామ వేదము, ఏకాదశ రుద్రులు, ద్వాదశ ఆదిత్యులు, జగతీ ఛందస్సు, ఆహవనీయాగ్ని ఆ మూడవ పాదము అగును |
భవతి చ సర్వేషు పాదేషు చతురాత్మా స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః | అన్ని పాదములందు స్థూల, సూక్ష్మ, బీజ, సాక్షి లక్షణములు చతురాత్మకు కలవు |
3.5 చతురాత్మ చతుర్థ పాదము - అర్ధమాత్ర |
|
---|---|
ఆవసానే అస్య చతుర్థి అర్ధమాత్రా (అమాత్ర) సా సోమలోక ఓంకారః | చివరన ఉన్న నాలుగవ పాదమునకు అర్ధమాత్ర, అది సామలోక ఓంకారము |
సా అథర్వణైః మంత్రైః అథర్వవేదః సంవర్తకో అగ్నిః మరుతో విరాట్ | ఆ పాదము అథర్వణ మంత్రములతో కూడిన అథర్వ వేదము, సంవర్తకాగ్ని (ప్రలయాగ్ని), మరుత్తు (వాయువు), విరాట్టు |
ఏకర్షిః భాస్వతీ స్మృతా సా చతుర్థః పాదో భవతి | అది ఏకర్షి, స్మృతులచే భాసించునది, అది నాలుగవ పాదము అగును |
భవతి చ సర్వేషు పాదేషు చతురాత్మా స్థూల సూక్ష్మ బీజ సాక్షిభిః | అన్ని పాదములందు స్థూల, సూక్ష్మ, బీజ, సాక్షి లక్షణములు చతురాత్మకు కలవు |
3.6 తురీయ ఉపాసన |
|
---|---|
మాత్ర అమాత్రాః ప్రతిమాత్రాః కృత్వ | మాత్రలను (పృథివి, అంతరిక్ష, ద్యులోక, సామలోకములను), అమాత్రను (మాత్రా రహిత తురీయమును ఉద్దేశించి) ప్రతీ మాత్రను స్వరమునకు తగినట్లుగా (వేదవిహితముగా) ఉపాసించవలెను (ఉచ్చరిస్తూ భావనలో ఆత్మతో ఏకీకృతము చేయవలెను) ["ఓం" అనునది దీర్ఘ ఘంటా నినాదము వలె ఉచ్చరించాలి. ఓంకారము ఉచ్చారణ పూర్తి కాగా ఆ నిశ్శబ్దములో మనస్సు తురీయములో లీనమగును!] |
ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్ప రూపం చింతయన్ గ్రసేత్ | (నాలుగవది, అమాత్రా / మాత్రా రహిత రూపమైన తురీయాత్మను) 1) ఓత 2) అనుజ్ఞాత 3) అనుజ్ఞ 4) అవికల్ప రూపమును బాగుగా చింతించి గ్రహించవలెను [ప్రజ్ఞకు తెలియబడునదంతా అకార-ఉకార-మకారములలో ఇమిడి ఉన్నదని తెలుసుకొని, ఓంకార ఉపాసనతో అమాత్ర (unmeasured) తురీయములో లీనమగు అభ్యాసము చేయవలెను.] |
3.7 ఆత్మ ఫలశృతి |
|
---|---|
జ్ఞో అమృతో హుతసంవిత్కః శుద్ధః సంవిష్టో నిర్విఘ్న ఇమ | అది (తురీయమును దర్శించి) తెలిసుకున్న జ్ఞాని అమృతుడు, హుతమును పొందినవాడు, శుద్ధుడు, సంవిష్టుడు (సిద్ధుడు), నిర్విఘ్నుడు అగునని తెలుసుకొనవలెను |
ఇమం అనునియమే అనుభూయే హ ఇదం సర్వం దృష్ట్వా | ఈ తురీయమును నియమముగా స్వానుభూతము చేసుకొని ఈ సర్వమును చూచినవాడు |
స ప్రపంచహీనో అథ సకలః సాధారో అమృతమయః చతురాత్మా | అతడు ప్రపంచహీనుడు, సకలుడు, సాధారుడు (అతడే సర్వమునకు ఆధారుడు, అతనికి వేరే ఆధారము అవసరము లేనివాడు), అమృతమయుడు, చతురాత్మ |
3.8 ఆత్మకు సాంగ లింగ పూజ |
|
---|---|
అథ మహీపీఠే సపరివారం | ఇక మహీపీఠము (అనగా లింగము, అనగా చిహ్నము) యందు పరివార సహితముగా |
తం ఏతం చతుః సప్త ఆత్మానం | అతడే ఈ సప్తాత్మ, చతురాత్మ స్వరూపుడు |
చతుః ఆత్మానం మూలాగ్నావగ్నిరూపం ప్రణవం సందధ్యాత్ | నాలుగు తత్త్వముల ఆత్మ స్వరూపుడు, మూలాగ్ని యందు అగ్ని రూపమైన ప్రణవమును సంధానము చేసినవాడు |
సప్త ఆత్మానం చతురాత్మానం అకారం బ్రహ్మాణం నాభౌ | సప్తాత్మ, చతురాత్మ, అకారమైన బ్రహ్మను నాభి యందు (అకార రూపముగా) [Note :- సప్తాత్మ అనగా ఏడు చక్రములకు అధిష్ఠానమైన ఆత్మ అని ఒక అర్థము చెప్పుదురు - 1) మూలాధారము, 2) స్వాధిష్ఠానము, 3) మణిపూరకము, 4) అనాహతము, 5) విశుద్ధి, 6) ఆజ్ఞా, 7) సహస్రారము] [Note :- చతురాత్మ అనగా జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్త-తురీయములకు అధిష్ఠానమైన ఆత్మ] |
సప్త ఆత్మానం చతురాత్మానం అకారం విష్ణుం హృదయే | సప్తాత్మ, చతురాత్మ, అకారమైన విష్ణువును హృదయము యందు (ఉకార రూపముగా) |
సప్త ఆత్మానం చతురాత్మానం అకారం రుద్రం భ్రూమధ్యే | సప్తాత్మ, చతురాత్మ, అకారమైన రుద్రుని భ్రూమధ్యము యందు (మకార రూపముగా) |
సప్త ఆత్మానం చతురాత్మానం చతుః సప్త ఆత్మానం ఓంకారం సర్వేశ్వరం ద్వాదశాంతే | సప్తాత్మ, చతురాత్మ, చతుః / సప్త ఆత్మయు అయిన ఓంకారమైన సర్వేశ్వరుని ద్వాదశ అంతమున [Note :- ద్వాదశాంతం అనగా బ్రహ్మ రంధ్రం, సహస్రార కమలం] |
సప్త ఆత్మానం చతురాత్మానం చతుః సప్త ఆత్మానం ఆనంద అమృత రూపం షోడశాంతే | సప్తాత్మ, చతురాత్మ, చతుః / సప్త ఆత్మయు అయిన ఆనంద అమృత రూపుని షోడశ అంతమున |
అథ ఆనంద అమృతే స ఏతాం చతుర్థా సంపూజ్య | పిమ్మట ఆనంద అమృతమున వీరి అందరినీ నాలుగు పాదముల రూపముగా (చతుష్పాదాత్మగా) నాలుగు ఉపహారములతో బాగుగా పూజించవలెను |
3.9 శరీరత్రయ ఉపసంహార ఆత్మ ధ్యానము |
|
---|---|
తథా బ్రహ్మాణం ఏవ విష్ణుం ఏవ రుద్రం ఏవ విభక్తాంస్త్రీన్ ఏవ అవిభక్తాంస్త్రీన్ ఏవ లింగరూపాన ఏవ చ | అదే విధముగా బ్రహ్మను, విష్ణువును, రుద్రుని, విభక్తులను, అవిభక్తులను మఱియు లింగరూపులను కూడా |
సంపూజ్య ఉపహారైః చతుర్థ అథ లింగాన్ సంహృత్య | నాలుగు ఉపహారములతో (కానుకలతో, సేవలతో) బాగుగా పూజించి, పిమ్మట లింగమును (పూజ కొఱకు మాత్రమే ఏర్పరచుకున్న చిహ్నమును) ఉపసంహరించి |
తేజసా శరీర త్రయం సంవ్యాప్య | తేజస్సుచే (భావనలో) శరీరత్రయమును (స్థూల-సూక్ష్మ-కారణ శరీరములను) బాగుగా వ్యాపింపచేసి |
తత్ అధిష్ఠానం ఆత్మానం సంజ్వాల్య | ఆత్మను తత్ (శరీరత్రయమునకు) అధిష్ఠానముగా బాగుగా జ్వలింప చేసి |
తత్ తేజ ఆత్మ చైతన్య రూపం బలం అవష్టభ్య గుణైః ఐక్యం సంపాద్య | ఆ తేజో ఆత్మ చైతన్య రూపముగా బలమును నిగ్రహించి గుణములతో ఐక్యము సంపాదించి (త్రిగుణాతీత దృష్టితో) |
మహాస్థూలం మహాసూక్ష్మే మహాసూక్ష్మం మహాకారణే చ సంహృత్య | మహాస్థూల దేహము మహాసూక్ష్మ దేహమునందు, మహాసూక్ష్మ దేహము మహాకారణ దేహమునందు లయింప చేసి |
మాత్రాభిః ఓతానుజ్ఞాత్రనుజ్ఞావికల్ప రూపం చింతయన్ గ్రసేత్ | (అ, ఉ, మ్) మాత్రలచే 1) ఓత 2) అనుజ్ఞాత 3) అనుజ్ఞ 4) అవికల్ప (మాత్రా రహిత) రూపమును బాగుగా చింతించి (తురీయాత్మను) గ్రహించవలెను |
4.1 ఆత్మ పరబ్రహ్మ ఓంకారము |
|
---|---|
తం వా ఏతం ఆత్మానం పరమం బ్రహ్మ ఓంకారం | ఆ ఈ (తురీయ) ఆత్మ పరబ్రహ్మ ఓంకారము! |
తురీయోంకార అగ్ర విద్యోతం అనుష్టుభా నత్వా ప్రసాద్య | తురీయోంకార అగ్రముగా (తురీయమునకు కూడా ముందే, అనగా సాక్షియై) ప్రకాశించు వానిని (నారసింహుని) అనుష్టుభముతో నమస్కరించి, ప్రీతి పొంది |
ఓం ఇతి సంహృత్య అహం ఇతి అనుసందధ్యాత్ | "ఓం" అని ఉపసంహరించి, అహం (నేనే) అని అనుసంధానము చేసి |
తథా ఏతం ఏవ ఆత్మానం పరమం బ్రహ్మ ఓంకారం | ఈ ఆత్మయే (నేనే) పరబ్రహ్మ ఓంకారము (అని సిద్ధి పొందవలెను) |
4.2 నారసింహ యోగ సాధన |
|
---|---|
తురీయ ఓంకార అగ్ర విద్యోతం ఏకాదశ ఆత్మానం నారసింహం నత్వ ఓం ఇతి సంహరన్ అనుసందధ్యాత్ | తురీయ ఓంకార అగ్రమున (తురీయ తురీయముగా) ప్రకాశించు ఏకాదశ ("అహం") ఆత్మ స్వరూపుడైన నారసింహుని నమస్కరించి ఓం అని ఉపసంహరించి అహమాత్మను ఓంకార నారసింహునితో అనుసంధానము చేయవలెను [Note: నృసింహ పూర్వ తాపిని ఉపనిషత్తు యందు "నృసింహం భీషణం భద్రం ... మృత్యుమృత్యుం నమామి అహం" మంత్రములో "అహం" ఏకాదశ స్థానముగా వివరించబడినది] |
తథా ఏతం తథా ఆత్మానం పరమం బ్రహ్మ ఓంకారం తురీయ ఓంకార అగ్ర విద్యోతం | ఆ ఆత్మయే (నేనే) పరబ్రహ్మ ఓంకార, తురీయ ఓంకార అగ్రమున వెలిగొందునది |
ప్రణవేన సంచిత్య అనుష్టుభా నత్వా | ప్రణవముచే బాగుగా చింతించి అనుష్టుభ మంత్రముతో నమస్కరించి |
సచ్చిదానంద పూరాత్మసు నవాత్మకం | సచ్చిందానంద పూర్ణ ఆత్మల (అనంత కోటి జీవుల) యందు నవాత్మకుడై (ఎల్లప్పుడు క్రొత్తవాడి వలెనే) ప్రకటితమగు |
సచ్చిదానంద పూర్ణ ఆత్మానం పరంబ్రహ్మ సంభావ్య | సచ్చిదానంద పూర్ణ ఆత్మనే పరబ్రహ్మగా భావించి |
అహం ఇతి ఆత్మానం ఆదాయ మనసా బ్రహ్మణ ఏకీకుర్యాత్ | అహం (నేనే పరబ్రహ్మ) అని ఆత్మను (అంతరేంద్రియమును) తీసుకెళ్లి మనస్సులో భావనచే (పరబ్రహ్మతో) ఏకము చేయవలెను (అహం బ్రహ్మా౽స్మి) |
యత్ అనుష్టుభ ఏవ వా ఏష నమసా వా ఏష ఉపవసన్ ఏష హి | ఏది అనుష్టుభమో దానికి అనుసంధానము చేస్తూ దాని దగ్గరగా ఉండవలెను |
4.3 నృసింహుడే సర్వాత్ముడు |
|
---|---|
సర్వత్ర సర్వదా సర్వాత్మా నృసింహ అసౌ పరమేశ్వరో అసౌ హి | సర్వత్రా సర్వదా సర్వాత్ముడు - ఈ నృసింహుడే, ఈ పరమేశ్వరుడే! |
సర్వత్ర సర్వాత్మాన్ అంతః సర్వం అత్తి నృసింహ ఏవ | సర్వత్రా సర్వాత్మలను (సర్వ జీవులను) సర్వమును అంతరమునందే సంహరించువాడు (తనలోనే లయింపజేసుకొనువాడు) నృసింహుడే! |
ఏకల ఏష, తురీయ ఏష ఏవ, ఉగ్ర ఏష ఏవ, వీర ఏష ఏవ | ఈతడే ఏకుడు, ఈతడే తురీయుడు, ఈతడే ఉగ్రుడు, ఈతడే వీరుడు |
మహాన్ ఏష ఏవ, విష్ణుః ఏష ఏవ, జ్వలన్ ఏష ఏవ | ఈతడే మహత్తు, ఈతడే విష్ణువు, ఈతడే జ్వలనుడు |
సర్వతోముఖ ఏష ఏవ, నృసింహ ఏష ఏవ, భీషణ ఏష ఏవ | ఈతడే సర్వతోముఖుడు, ఈతడే నృసింహుడు, ఈతడే భీషణుడు |
భద్ర ఏష ఏవ, మృత్యుమృత్యుః ఏష ఏవ, నమామి ఏష ఏవ, అహం ఏవం | ఈతడే భద్రుడు, ఈతడే మృత్యుమృత్యుడు (మృత్యువుకే మృత్యువు), ఈతనికే నేను నమస్కరిస్తున్నాను అని |
యోగ ఆరూఢో బ్రహ్మణ్యే వా అనుష్టుభం సందధ్యాత్ ఓంకార ఇతి | యోగ ఆరూఢుడు బ్రహ్మమును, లేదా ఓంకారమగు అనుష్టుభమును, అనుసంధానము చేయవలెను |
4.4 నారసింహ యోగ ఆరూఢమునకు రెండు శ్లోకములు |
|
---|---|
తత్ ఏతౌ శ్లోకౌ భవతః | దాని కొఱకు రెండు శ్లోకములు కలవు - |
1) సంస్తభ్య సింహం స్వసుతాన్ గుణార్థ అంతః సంయోజ్య శృంగైః ఋషభస్య హత్వా | 1) సింహమును స్తంభింపచేసి తన సుతులైన గుణార్థములను అంతరములో బాగుగా కలిపివేసి, ఋషభము యొక్క కొమ్ములతో సంహరించి [వాయువును స్తంభింపచేసి చిత్తము అను సింహమును, తన సుతుల వంటి గుణార్థములను హృదయాంతరములో బాగుగా కలిపివేసి, యోగము అను ఋషభము యొక్క కొమ్ములతో ఆ విషయార్థములను సంహరించి, త్రిగుణాతీతత్వ దృష్టి సాధించి] |
వశ్యాం స్ఫురంతీం అసతీం నిపీడ్య సంభక్ష్య సింహేన స ఏష వీరః | స్ఫురించు అసతిని పీడించి సింహమును వశీకరించుకొని బాగుగా భక్షించినవాడు, అతడే వీరుడు [పునరావృత్తులుగా స్ఫురించు కులత వంటి చిత్తవృత్తులను అష్టాంగ యోగాభ్యాసముచే పీడించి, చిత్తము అను సింహమును వశీకరించుకొని చిత్తమును తన ఆత్మలో లయింపచేసుకున్నవాడు అతడే వీరుడు, అనగా నారసింహుడే, అగును] |
2) శృంగ ప్రోతాన్ పాదాన్ స్పృష్ట్వా హత్వా తాం అగ్రసత్ స్వయం | 2) కొమ్ములతో గుచ్చి, పాదములతో స్పృశించి, సంహరించి, స్వయముగా దానిని మ్రింగి [చిత్తము అను సింహమును యోగము అనే వృషభము యొక్క కొమ్ములతో గుచ్చి, పాదములతో స్పృశించి, సంహరించి, స్వయముగా దానిని మ్రింగి అనగా చిత్తమును ఆత్మలో లయము కావించి] |
నత్వా చ బహుధా దృష్ట్వా నృసింహః స్వయం ఉద్బభౌ ఇతి | నమస్కరించి మఱియు అనేక విధముల చూడగా నృసింహుడు స్వయముగా పైకి ప్రకాశించెను |
5.1 నృసింహుడే ఆప్తతమార్థము |
|
---|---|
అథ ఏష ఉ ఏవ అకార ఆప్తతమార్థ | ఇప్పుడు ఈ ఉకార-అకారమే ఆప్తతమార్థము (పొందవలసిన వాటిలో అత్యంత గొప్ప ఫలము) |
ఆత్మని ఏవ నృసింహే దేవే వర్తత | అదే (ఆ ఫలమే) ఆత్మయందే వర్తించు నృసింహ దేవుడు! |
ఏష హి ఏవ ఆప్తతమ ఏష హి సాక్షి ఏష ఈశ్వరః | ఆ నారసింహుడే ఆప్తతముడు, ఆతడే సాక్షి, ఆతడే ఈశ్వరుడు |
తత్ సర్వగతో స హి ఇదగ్ం సర్వం ఏష హి వ్యాప్తతమ ఇదగ్ం సర్వం | ఆతడే సర్వగతుడు, ఈ సర్వమూ ఆతడే, ఈ సర్వమూ వ్యాపించియున్నవాడు ఆతడే |
యత్ అయం ఆత్మా మాయామాత్ర | ఇదంతా (జగద్దృశ్యమంతా) ఆత్మ యొక్క మాయామాత్రము (మాయావిలాసము) |
5.2 నృసింహుడే వ్యాప్తతమము |
|
---|---|
ఏష ఏవ ఉగ్ర ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే ఉగ్రుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు (సర్వములో అంతరాంతరమున వ్యాపించియున్నవాడు) |
ఏష ఏవ వీర ఏష హి వ్యాప్తతమః | ఈతడే వీరుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ మహాన్ ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే మహాన్, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ విష్ణుః ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే విష్ణువు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ జ్వలనః ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే జ్వలనుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ సర్వతోముఖ ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే సర్వతోముఖుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ నృసింహ ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే నృసింహుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ భీషణ ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే భీషణుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ భద్ర ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే భద్రుడు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ మృత్యుమృత్యుః ఏష హి వ్యాప్తతమ |
ఈతడే మృత్యుమృత్యువు, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ నమామి ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే నమామి (నా చేత నమస్కరించదగినవాడు), ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఏష ఏవ అహం ఏష హి వ్యాప్తతమ | ఈతడే అహం, ఆతడే వ్యాప్తతముడు |
ఆత్మ ఏవ నృసింహో దేవో బ్రహ్మ భవతి | ఆత్మయే ఈ నృసింహ దేవ బ్రహ్మము! |
య ఏవం వేద సో అకామో నిష్కామ ఆప్తకామ ఆత్మకామో | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో అతడే అకాముడు, నిష్కాముడు, ఆప్తకాముడు, ఆత్మకాముడు |
న తస్య ప్రాణా ఉత్క్రామంత్యత్ర ఏవ సమవలీయంతే బ్రహ్మ ఏవ సన్ బ్రహ్మా అపి ఏతి | ఆతని ప్రాణములు ఉత్క్రమణము (పైకి పోవుట) జరుగక (సంసార భవ చక్రము నుండి విడివడి) బ్రహ్మములోనే బాగుగా లీనమై ఆతడు బ్రాహ్మీసమానుడు అగును |
5.3 నృసింహుడే ఉత్కృష్టుడు |
|
---|---|
అథ ఏష ఏవ ఓంకార ఉత్కృష్టతమార్థ ఆత్మని ఏవ నృసింహే దేవే బ్రహ్మణి వర్తతే | ఇక ఈ ఓంకారమునకు అత్యంత ఉత్కృష్ట అర్థము, ఆత్మయందే వర్తించు నారసింహ దేవ బ్రహ్మము గురించి - |
తస్మాత్ ఏష సత్యస్వరూపో న హి అన్యత్ అస్తి | కావున ఈతడు సత్యస్వరూపుడే కాని అన్యము కాదు! |
అప్రమేయం అనాత్మ ప్రకాశం ఏష హి | ఈ నారసింహుడే అప్రమేయుడు, (స్వతఃసిద్ధి లేని) అనాత్మను ప్రకాశింపచేయువాడు [ఉదాహరణ: ఏ విధముగా అనగా దృశ్యములోని వస్తువులన్నీ భూతాకాశమునందే ఉనికి కలిగి ఉన్నా, ఆకాశము అప్రమేయమై ఉండునట్లు] |
స్వప్రకాశో అసంగో అన్యత్ న వీక్షత ఆత్మాతో న అన్యథా ప్రాప్తిః ఆత్మ మాత్రం హి ఏతత్ ఉత్కృష్టం | స్వప్రకాశుడు, అసంగుడు, (తాను దేనికీ వేరు కాదు కనుక) అన్యముగా చూడబడలేనివాడు, (ఇప్పటికే లభ్యమై ఉన్న) ఆత్మ మాత్రుడే కావున అన్యథా (ఎప్పుడో ఒకప్పుడు) పొందబడేవాడు కాడు, ఈతడే ఉత్కృష్టుడు (the Ultimate) |
ఏష ఏవ ఉగ్ర ఏష హి ఉత్కృష్ట | ఈతడే ఉగ్రుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ వీర ఏష హి ఉత్కృష్ట | ఈతడే వీరుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ మహాన్ ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే మహాన్, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ విష్ణుః ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే విష్ణువు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ జ్వలనః ఏష ఏవ హి ఉత్కృష్ట | ఈతడే జ్వలనుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ సర్వతోముఖ ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే సర్వతోముఖుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ నృసింహ ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే నృసింహుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ భీషణ ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే భీషణుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ భద్ర ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే భద్రుడు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష హి ఏవ మృత్యుమృత్యుః ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే మృత్యుమృత్యువు, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ నమామి ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్ట | ఈతడే నమామి (నా చేత నమస్కరించదగినవాడు), ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
ఏష ఏవ అహం ఏష హి ఏవ ఉత్కృష్టః | ఈతడే అహం, ఆతడే ఉత్కృష్టుడు |
తస్మాత్ ఆత్మానం ఏవ ఏనం జానీయాత్ | కావున ఈతడిని ఆత్మగానే (స్వాత్మ, స్వయం ఆత్మగానే) తెలుసుకోవలెను |
ఆత్మ ఏవ నృసింహో దేవో బ్రహ్మ భవతి | ఆత్మయే నృసింహ దేవ బ్రహ్మ అయి ఉన్నాడు |
య ఏవం వేద సో అకామో నిష్కామ ఆప్తకామ ఆత్మకామో | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో అతడే అకాముడు, నిష్కాముడు, ఆప్తకాముడు, ఆత్మకాముడు |
న తస్య ప్రాణా ఉత్క్రామంత్యత్ర ఏవ సమవలీయంతే బ్రహ్మ ఏవ సన్ బ్రహ్మా అపి ఏతి | ఆతని ప్రాణములు ఉత్క్రమణము (పైకి పోవుట) జరుగక (సంసార భవ చక్రము నుండి విడివడి) బ్రహ్మములోనే బాగుగా లీనమై ఆతడు బ్రాహ్మీసమానుడు అగును |
5.4 నృసింహుడే మహావిభూతి |
|
---|---|
అథ ఏష ఏవ మకారో మహావిభూతి అర్థ ఆత్మని ఏవ నృసింహే దేవే బ్రహ్మణి వర్తతే | పిమ్మట (ఓంకారములో) ఈ మకారమే మహావిభూతి అర్థము (ఫలము), ఆత్మయందే వర్తించు నారసింహ దేవ బ్రహ్మము |
తస్మాత్ అయం అనల్పో అభిన్నరూపః స్వప్రకాశో | కావున ఈతడు అనల్పుడు, అభిన్నరూపుడు, స్వప్రకాశుడు |
బ్రహ్మ ఏవ ఆప్తతమ ఉత్కృష్టతమ | నారసింహ బ్రహ్మమే ఆప్తతముడు (పొందవలసిన అత్యుత్తమమైనవాడు), ఉత్కృష్టతముడు (ఉత్తమోత్తముడు) |
ఏతత్ ఏవ బ్రహ్మా అసి సర్వజ్ఞం మహామాయం మహావిభూతి | ఈతడే బ్రహ్మము, సర్వజ్ఞము, మహామాయ, మహావిభూతి! |
ఏతత్ ఏవ ఉగ్రం ఏతద్ధి (ఏతద్ హి) మహావిభూతి | ఈతడే ఉగ్రం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ వీరం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే వీరం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ మహత్ ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే మహత్ ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ విష్ణు ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే విష్ణు ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ జ్వలత్ ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే జ్వలత్ ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ సర్వతోముఖం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే సర్వతోముఖం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ నృసింహం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే నృసింహం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ భీషణం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే భీషణం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ భద్రం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే భద్రం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ మృత్యుమృత్యుం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే మృత్యుమృత్యుం ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ నమామి ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే నమామి (నా చేత నమస్కరించదగినవాడు) ఇదే మహావిభూతి |
ఏతత్ ఏవ అహం ఏతద్ధి మహావిభూతి | ఈతడే అహం ఇదే మహావిభూతి |
5.5 ఆత్మయే పరబ్రహ్మయైన నృసింహ దేవుడు |
|
---|---|
తస్మాత్ అకార-ఉకారాభ్యాం ఇమం ఆత్మానం ఆప్తతమం ఉత్కృష్టతమం | కావున అకార-ఉకారములతో ఈ ఆత్మను, ఆప్తతమమును, ఉత్కృష్టతమమును |
చిన్మాత్రం సర్వద్రష్టారం సర్వసాక్షిణం సర్వగ్రాసం సర్వప్రేమాస్పదం | చిన్మాత్రను, సర్వద్రష్టారమును (ప్రతీ దృష్టిలో ఉన్న ద్రష్ట తానే అయిన మహాద్రష్టను), సర్వసాక్షిని, సర్వగ్రాసమును, సర్వప్రేమాస్పదమును |
సచ్చిదానందమాత్రం ఏకరసం పురతో | సచ్చిదానందమాత్రుడును, ఏకరసమును, పురాతనుడను |
అస్మాత్ సర్వస్మాత్ సువిభాతం అన్విష్య ఆప్తతమం ఉత్కృష్టతమం మహామాయం మహావిభూతిం | దాని నుండే సువిభాతమగును ఈ సర్వమును అన్వేషించదగినదియును, ఆప్తతమమును (పొందదగినవాటిలో ఉత్తమోత్తమైనది), ఉత్కృష్టతమమును, మహామాయను, మహావిభూతిని |
సచ్చిదానందమాత్రం ఏకరసం పరం ఏవ బ్రహ్మ మకారేణ జానీయాత్ | సచ్చిదానందమును, ఏకరసమును, పరబ్రహ్మమును మకారముచేత తెలుసుకొనవలెను |
ఆత్మ ఏవ నృసింహో దేవః పరం ఏవ బ్రహ్మ భవతి | ఆత్మయే పరబ్రహ్మయైన నృసింహ దేవుడు! |
య ఏవం వేద సో అకామో నిష్కామ ఆప్తకామ ఆత్మకామో | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో అతడే అకాముడు, నిష్కాముడు, ఆప్తకాముడు, ఆత్మకాముడు |
న తస్య ప్రాణా ఉత్క్రామంత్యత్ర ఏవ సమవలీయంతే బ్రహ్మ ఏవ సన్ బ్రహ్మా అపి ఏతి | ఆతని ప్రాణములు ఉత్క్రమణము (పైకి పోవుట) జరుగక (సంసార భవ చక్రము నుండి విడివడి) బ్రహ్మములోనే బాగుగా లీనమై ఆతడు బ్రాహ్మీసమానుడు అగును |
ఇతి ఆహ ఏవ ప్రజాపతిః ఉవాచ | ఈ విధముగా ప్రజాపతి చెప్పెను |
6.1 పాపాసురుని నుండి దేవతల విముక్తి |
|
---|---|
తే దేవా ఇమం ఆత్మానం జ్ఞాతుం ఇచ్ఛంత | ఆ దేవతలు ఈ ఆత్మను తెలుసుకొనుటకు ఇచ్ఛ కలిగిరి |
తాన్ ఆసురః పాప్మా పరిజగ్రాహ | వారిని అసురుడైన పాపము పరిగ్రహించెను |
త ఐక్షంత హంతి ఏనం ఆసురం పాప్మానం గ్రసామ ఇతి | అసురుడైన ఆ పాపమును వారు పట్టుకొని చంపుదుమని చూచిరి |
ఏతం ఏవ ఓంకార అగ్ర విద్యోతం తురీయతురీయం ఆత్మానం | వారు ఆ ఓంకారాగ్రమున వెలుగొందు తురీయతురీయుడైన ఆత్మను సమీపించి (తెలుసుకొను ప్రయత్నముతో) |
ఉగ్రం అనుగ్రం వీరం అవీరం మహాంతం అమహాంతం విష్ణుం అవిష్ణుం | ఉగ్రమును, అనుగ్రమును, వీరమును, అవీరమును, మహత్తును, అమహత్తును, విష్ణువును, అవిష్ణువును, |
జ్వలంతం అజ్వలంతం సర్వతోముఖం అసర్వతోముఖం నృసింహం అనృసింహం | జ్వలంతమును, అజ్వలంతమును, సర్వతోముఖమును, అసర్వతోముఖమును, నృసింహమును, అనృసింహమును |
భీషణం అభీషణం భద్రం అభద్రం మృత్యుమృత్యుం అమృత్యుమృత్యుం | భీషణమును, అభీషణమును, భద్రమును, అభద్రమును, మృత్యుమృత్యువును, అమృత్యుమృత్యువును, |
నమామి అనమామి అహం అనహం | నమామిని, అనమామిని, అహమును, అనహమును |
నృసింహ అనుష్టుభ ఏవ బుబుధిరే | నృసింహ అనుష్టుభము చేతనే తెలుసుకొనిరి |
6.2 నృసింహ సోమము యొక్క మహిమ |
|
---|---|
తేభ్యో హా సావ ఆసురః పాప్మా సచ్చిదానంద ఘన జ్యోతిః అభవత్ | ఆ దేవతల ప్రయత్నముతో సోమముచే (అమృతముచే) పాపాసురుడు (కూడా) సచ్చిదానంద ఘన జ్యోతి అయ్యెను [Note: సోమము / అమృతము అనగా వివేకముతో చేయు ద్వంద్వ విచారణచే పొందు ఆత్మ అనాత్మ జ్ఞానము] |
తస్మాత్ అపక్వ కషాయ ఇమం ఏవ ఓంకార అగ్ర విద్యోతం తురీయతురీయం | కావున అపక్వ కషాయమైన ఈ ఓంకారాగ్రమున ప్రకాశించు తురీయతురీయుడైన |
ఆత్మానం నృసింహ అనుష్టుభ ఏవ జానీయాత్ | ఆత్మను నృసింహ అనుష్టుభముచేతనే తెలుసుకొనవలెను |
తస్య ఆసురః పాప్మా సచ్చిదానంద ఘన జ్యోతిః భవతి | అట్టివానికి పాపాసురుడు (కూడా) సచ్చిదానంద ఘన జ్యోతి అగును |
6.3 దేవతలు తురీయ ఆత్మ జ్యోతిని చేరుట |
|
---|---|
తే దేవా జ్యోతిః ఉత్తితీర్షవో ద్వితీయాత్ భయం ఏవ పశ్యంత | ఆ దేవతలు (సచ్చిదానంద ఘన) జ్యోతిని చేరుటకునై ద్వితీయము (ద్వంద్వ దృష్టి) వలన భయము చూచినవారై |
ఇమం ఏవం ఓంకార అగ్ర విద్యోతం తురీయం ఆత్మానం | ఆ ఈ ఓంకారాగ్రమున ప్రకాశించు తురీయ ఆత్మను |
అనుష్టుభా అన్విష్య ప్రణవేన ఏవ తస్మిన్ అవస్థితాః | అనుష్టుభముచే అన్వేషించి ప్రణవము చేతనే దాని (జ్యోతి) యందు అవస్థితులై ఉండిరి |
తేభ్యః తత్ జ్యోతిః అస్య సర్వస్య పురతః | ఆ జ్యోతి వారికంటె, ఈ సర్వమునకు ముందే పురాతనమైనది |
సువిభాతం అవిభాతం అద్వైతం అచింత్యం అలింగం సర్వ ప్రకాశం ఆనందఘనం శూన్యం అభవత్ | (ఆ సచ్చిదానంద జ్యోతి) సువిభాతము, అవిభాతము, అద్వైతము, అచింత్యము, అలింగము, సర్వ ప్రకాశము, ఆనందఘనము, శూన్యము అయినది |
ఏవం విత్ స్వప్రకాశం పరం ఏవ బ్రహ్మ భవతి |
ఈ విధముగా తెలుసుకున్నవాడు స్వప్రకాశమైన పరబ్రహ్మయే అగును (స్వస్వరూప విజ్ఞానము కలుగును) |
తే దేవాః పుత్ర ఈషణాయాః చ విత్త ఈషణాయాః చ లోక ఈషణాయాః చ స సాధనేభ్యో వ్యుత్థాయ | ఆ దేవతలు (సాధనలో సిద్ధి కలిగినవారు) సంతానమునకు సంబంధించిన కామముల నుండి, విత్తమునకు సంబంధించిన కామముల నుండి, లోకమునకు సంబంధించిన (పేరు ప్రఖ్యాతలు మొదలగు) కామముల నుండి (చిత్తములో) సాధనములతో సహా వదిలివేసి |
నిరాకారా నిష్పరిగ్రహ అశిఖా అయజ్ఞోపవీతా | నిరాకారులై (గృహ వర్జితులై), (సంసారము పట్ల) సంగ వర్జితులై, శిఖను వదిలి, యజ్ఞోపవీతమును (కర్మానుష్ఠానమును) త్యజించి |
అంధా బధిరా ముగ్ధాః క్లీబా మూకా ఉన్మత్తా ఇవ పరివర్తమానాః | అంధుల వలె, బధిరుల వలె, ముగ్ధులై, పేడితనము కలిగినవారి వలె, మూగవారి వలె, ఉన్మత్తులు (పిచ్చివారి) వలె తిరుగుదురు |
శాంతా దాంతా ఉపరతాః తితిక్షవః సమాహితా | శాంతులై, దాంతులై (ఇంద్రియములను నియమించినవారై), ఉపరతులై (ఇంద్రియ వ్యవహారములు ఉపసంహరించినవారై), తితిక్ష (ఓర్పు) కలిగినవారై, సమాహితులై (సమాధి దృష్టి పొందినవారై) |
ఆత్మరతయ ఆత్ర్మక్రీడా ఆత్మమిథునా ఆత్మానందాః | ఆత్మరతులై, ఆత్మక్రీడులై, ఆత్మసంయోగముచే ఆత్మానందులగుదురు |
ప్రణవం ఏవ పరంబ్రహ్మాత్మ ప్రకాశం శూన్యం జానంతః | ప్రణవమునే పరబ్రహ్మాత్మ ప్రకాశమైన శూన్యముగా (నిర్విషయముగా) తెలుసుకున్నవారగుదురు |
తత్ర ఏవ పరిసమాప్తాః | అక్కడితో పరిసమాప్తిని పొందిరి |
6.4 ఆత్మ ఫలశృతి |
|
---|---|
తస్మాత్ దేవానాం వ్రతం ఆచరన్ ఓంకారే పరబ్రహ్మణి పర్యవసితో భవేత్ | కావున దేవతల యొక్క వ్రతము ఆచరించువాడు ఓంకారరూపమైన పరబ్రహ్మమునందే పర్యవసితుడు (వ్యవస్థితుడు) అగును |
స ఆత్మని ఏవ ఆత్మానం పరంబ్రహ్మ పశ్యతి | అతడు తన ఆత్మ యందే తన ఆత్మను పరబ్రహ్మగా దర్శించును |
తత్ ఏష శ్లోకః | అందుకు ఈ (క్రింద) శ్లోకము ఉన్నది - |
శృంగేషు అశృంగం సంయోజ్య సింహం శృంగేషు యోజయేత్ |
శృంగముల యందు అశృంగమును బాగుగా కలిపి సింహమును శృంగముల యందు కలుపవలెను [త్రిగుణములను గుణాతీతత్వ దృష్టిలో ఏకం చేసి చిత్తమును ఆత్మలో లయము చేయవలెను] |
శృంగాభ్యాం శృంగం ఆబధ్య త్రయో దేవా ఉపాసత ఇతి | శృంగములతో శృంగమును బంధించి ముగ్గురు దేవతలు ఉపాసించుచున్నారు [సంకల్పములను సంకల్పముతో బంధించి చిత్తవృత్తి నిరోధము అభ్యాసము చేసి జాగ్రత్-విశ్వుడు / అకారుడు, స్వప్న-తైజసుడు / ఉకారుడు, సుషుప్తి-ప్రాజ్ఞుడు / మకారుడు అను ముగ్గురు దేవతలు తురీయమును ఉపాసించుచున్నారు] |
7.1 దేవతల ప్రశ్న |
|
---|---|
దేవా హ వై ప్రజాపతిం అబ్రువన్ | దేవతలు ప్రజాపతిని అడిగిరి - |
భూయ ఏవ నో భగవాన్ విజ్ఞాపయతి ఇతి తథా ఇతి | భగవాన్! మాకు ఇంకను బోధించుము, అనగా ప్రజాపతి అట్లే అనెను |
7.2 అకార ఉపాసన |
|
---|---|
అజత్వాత్ అమరత్వాత్ అజరత్వాత్ అమృతత్వాత్ అశోకత్వాత్ అమోహత్వాత్ అనశనాయత్వాత్ అపిపాసత్వాత్ అద్వైతత్వాత్ చ | అజత్వము (జన్మ లేకపోవటము) వలన, అమరత్వము వలన, అజరత్వము (జరా / ముసలితనము లేకపోవుట) వలన, అమృతత్వము వలన, అశోకత్వము వలన, అమోహత్వము వలన, అనశనాయత్వము (ఆకలి లేకపోవుట) వలన, అపిపాసత్వము (దాహము లేకపోవుట) వలన, అద్వైతత్వము వలన [ఆత్మకు ఉన్న ఈ "అ"కార లక్షణములను ఉపాసిస్తూ] |
అకారేణ ఇమం ఆత్మానం అన్విష్య | అకారము చేత ఈ ఆత్మను అన్వేషించి [తరువాత ఉకార ఉపాసన చేయవలెను] |
7.3 ఉకార ఉపాసన |
|
---|---|
ఉత్కృష్టత్వాత్ ఉత్పాదకత్వాత్ దుష్ప్రవేష్టత్వాత్ | ఉత్కృష్టత్వము (శ్రేష్ఠత్వము) వలన, ఉత్పాదకత్వము (తయారుచేయగల సామర్ధ్యము) వలన, దుష్ప్రవేష్టత్వము (ప్రవేశించుటకు అసాధ్యము) వలన |
ఉత్థాపయితృత్వాత్ ఉద్ద్రష్టృత్వాత్ ఉత్కర్తృత్వాత్ ఉత్పథవారకత్వాత్ | ఉత్థాపయితృత్వము (ఉద్ధరించగల సామర్ధ్యము) వలన, ఉద్ద్రష్టృత్వము (ఉత్తమ దృష్టి సామర్ధ్యము) వలన, ఉత్కర్తృత్వము (నిజముగ చేయగల సామర్ధ్యము) వలన, ఉత్పథవారకత్వము (దిగజారు త్రోవ నుండి మరల్చగల సామర్ధ్యము) వలన |
ఉద్గ్రాసత్వాత్ ఉద్భ్రాంతత్వాత్ ఉత్తీర్ణవికృతత్వాత్ చ | ఉద్గ్రాసత్వము (సంహరించి తినుట) వలన, ఉద్భ్రాంతత్వము (పైకి క్రిందకు గిర్రున త్రిప్పుట) వలన, ఉత్తీర్ణవికృతత్వము (మార్పుకు ఆవల ఉండుట) వలన [ఆత్మకు ఉన్న ఈ "ఉ"కార లక్షణములను ఉపాసిస్తూ] |
ఉకారేణ ఇమం ఆత్మానం పరమం బ్రహ్మ నృసింహం అన్విష్య | ఉకారము చేత ఈ నృసింహ పరబ్రహ్మ ఆత్మను అన్వేషించి |
అకారేణ ఇమం ఆత్మానం ఉకారం పూర్వార్ధం ఆకృష్య సింహీకృత ఉత్తరార్ధేన తం సింహం ఆకృష్య | అకారము చేత ఈ ఆత్మను ఉకార పూర్వార్ధమును (ముందున్న సగమును) ఆకర్షించి సింహీకృతము చేసి (సింహముగా చేసి) ఉత్తరార్ధముతో ఆ సింహమును ఆకర్షించి (తరువాత మకార ఉపాసన చేయవలెను) |
7.4 మకార ఉపాసన |
|
---|---|
మహత్త్వాన్ మహస్త్వాన్ మానత్వాన్ ముక్తత్వాన్ మహాదేవత్వాన్ | మహత్వము (glory) వలన, మహస్త్వము (mightiness) వలన, మానత్వము (measurement) వలన, ముక్తత్వము (freedom) వలన, మహాదేవత్వము (supremacy) వలన |
మహేశ్వరత్వాన్ మహానత్వాన్ మహాచిత్త్వాన్ మహానందత్వాన్ మహాప్రభుత్వాత్ చ | మహేశ్వర్వత్వము (ominiscience and omnipotence) వలన, మహానత్వము (greatness) వలన, మహాచిత్త్వము (intelligence) వలన, మహానందత్వము (blissfulness) వలన, మహాప్రభుత్వము (controllability) వలన [ఆత్మకు ఉన్న ఈ "మ"కార లక్షణములను ఉపాసిస్తూ] |
మకార అర్థేన అనేన ఆత్మని ఏకీ కుర్యాత్ | మకార అర్థము చేత గుణరహిత ఆత్మతో ఏకీకృతము చేయవలెను (సింహమును భక్షించవలెను) [NOTE - అకార-ఉకార-మకార ఉపాసనా క్రమమును స్థూల-సూక్ష్మ-కారణ శరీరత్రయమును ఆత్మతో ఏకీకృతము చేయు విధము, మఱియు జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్త-తురీయ చతురావస్థలను ఆత్మతో ఏకీకృతము చేయు విధము అని అన్వయము చెప్పవచ్చును.] |
7.5 అకారముతో ఆత్మను వెతక ప్రారంభించవలెను |
|
---|---|
అశరీరో నిరింద్రియో అప్రాణో అతమాః సచ్చిదానంద మాత్రః | ఆత్మ అశరీరుడు, నిరింద్రియుడు, అప్రాణుడు, అతమస్సుడు, సచ్చిదానంద మాత్రుడు |
స స్వరాట్ భవతి య ఏవం వేద | అతడే (ఆత్మయే) స్వరాట్, అని ఎవడు ఇట్లు తెలుసుకొనునో |
కస్త్వం (కః త్వం?) ఇతి అహం ఇతి హ ఉవాచ ఏవం ఏ వేదం సర్వం | "నీవు ఎవరు?" అనగా "నేను (ఆత్మ)" అనుచూ ఈ విధముగా సర్వమును తెలుసుకొనును |
తస్మాత్ అహం ఇతి సర్వ అభిదా | కావున "నేను" (ఆత్మ జ్ఞానము) సర్వము ఇచ్చును |
అనంతస్య ఆదిః అయం అకారః స ఏవ భవతి | అనంతమునకు ఆది ఈ అకారమే, అతడు (అకారమును ఆత్మగా తెలుసుకున్నవాడు) అకారమే అగును |
సర్వం హి అయం ఆత్మా అయం హి సర్వాంతరో | సర్వము ఈ ఆత్మయే! అదే సర్వమునకు అంతరము! |
న హి ఇదం సర్వం అహం ఇతి హ ఉవాచ ఏవ నిరాత్మకం ఆత్మ ఏవ ఇదం సర్వం | ఈ సర్వము నేను (ఆత్మ) కాదు అని చెప్పినచో ఈ సర్వము నిరాత్మక ఆత్మయే అగును [NOTE - "నేతి" అనగా "న ఇతి" అను సిద్ధాంతముతో విచారించి "ఇది ఆత్మ కాదు!, ఇది ఆత్మ కాదు!" అని అనాత్మను వేరుచేయుచుండగా ఆత్మ (శుద్ధ నేను) అనుభవమునందు స్థితి కలిగియుండుట] |
తస్మాత్ సర్వాత్మకేన అకారేణ సర్వాత్మకం ఆత్మానం అన్విచ్ఛేత్ | కావున సర్వాత్మకమైన అకారము చేత సర్వాత్మకమైన ఆత్మను వెతకవలెను |
బ్రహ్మ ఏవ ఇదగ్ం సర్వం సచ్చిదానంద రూపగ్ం | ఈ సర్వము సచ్చిదానంద రూపమగు బ్రహ్మమే! |
7.6 ఉపాసకుడు మకారుడు అగుట |
|
---|---|
సచ్చిదానంద రూపం ఇదం సర్వం సత్ హి ఇదం సర్వం | ఈ సర్వము (జగత్తు) సచ్చిదానంద రూపము, ఈ సర్వము సత్తుయే [సత్ స్వరూపమైన ఆత్మలో ప్రకటితమైన జగత్ కూడా సత్తుయే అగును, అనగా జగత్తు ఆత్మయే] |
సత్సదితి చిత్ హి ఇదం సర్వం కాశతే ప్రకాశతే చ ఇతి | 'సత్'లో సత్ అయిన ఈ సర్వము చిత్ (శుద్ధ ఎఱుక, తెలివి) చేత వెలిగొంది ప్రకాశించుచున్నది [ఆత్మ సత్-చిత్! అందులో ప్రకటితమై ప్రకాశించబడు జగత్ కూడా సత్తు-చిత్తు, అనగా ఆత్మ కంటె వేరుగా జగత్తుకు ఉనికి, ప్రకాశము లేదు] |
కిం సత్ ఇతి? ఇదం ఇదం న ఇతి అనుభూతిః ఇతి క ఏష ఏతి | ఏది సత్యం? అని - ఇది, ఇది కాదు అని, అనుభూతి కలిగించునది అది ఏది? అని వెతుకుతూ [తెలియబడునదంతా ప్రజ్ఞ, ఆ ప్రజ్ఞను వెలుగించునది ఏదో ఉన్నది అని దానిని ప్రజ్ఞచే గుర్తించి] |
యం ఇదం న ఇతి అవచనే న ఏవ అనుభవత్ ఉవాచ | ఎవడు ఇది కాదు అని మాట్లాడకనే "కాదు" అని అనుభవములో చెప్పునో |
ఏవం ఏవ చిదానందావ అపి అవచనే న ఏవ అనుభవత్ ఉవాచ | ఇదే అని, కాదు అని కూడా మాట్లాడకనే చిదానందమున చెప్పునో |
సర్వం అన్యత్ ఇతి స పరమానందస్య బ్రహ్మణో నామ బ్రహ్మ ఇతి | సర్వమునకు అన్యమైనది అయిన ఆ పరమానంద బ్రహ్మమునకు బ్రహ్మ అని పేరు! |
తస్య అంత్య అయం మకారః | దానికి అంత్యము ఈ మకారము |
స ఏవ భవతి | అతడు అదే (మకారుడే) అగును [అనగా ఏకాంతముగా అంతరంగములో వివేకముతో సత్-అసత్ విచారణ చేయువాడు తాను మకారరూపమగు బ్రహ్మము అని అనుభవపూర్వకముగా తెలుసుకొనుచూ మకారుడే అగును] |
7.7 అకార-ఉకార-మకారముల చేత బ్రహ్మమును అన్వేషించుట |
|
---|---|
తస్మాత్ మకారేణ పరమం బ్రహ్మా అన్విచ్ఛేత్ కిం ఇదం ఏవం ఇతి | కావున మకారము చేత పరబ్రహ్మమును అన్వేషించవలెను, ఇది ఏ విధముగా? అనగా |
అకార ఇతి ఏవ ఆహా విచికిత్సన | అకారమే అని అనగా, సంశయించుచుండగా (ఔను! అని) |
అకారేణ ఇమం ఆత్మానం అన్విష్య మకారేణ బ్రహ్మణ అనుసందధ్యాత్ ఉకారేణ అవిచికిత్సన | అకారము చేతనే ఆత్మను అన్వేషించి, మకారము చేత బ్రహ్మముతో అనుసుంధానము చేసి, ఉకారము చేత అసంశయుడు అయి |
అశరీరో అనింద్రియో ప్రాణోతమోః సచ్చిదానందమాత్రః | (ఉపాసకుడు) అశరీరుడు, అనింద్రియుడు (ఇంద్రయములు దాటినవాడు), ప్రాణోత్తముడు (ప్రాణశక్తికి మూలాధారుడు), సచ్చిదానందమాత్రుడు అగును |
స స్వరాట్ భవతి య ఏవం వేద | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో అతడే స్వరాట్టు అగును |
7.8 నారసింహ అనుష్టుభము లక్షణముల వలన బ్రహ్మ సతతమే! |
|
---|---|
బ్రహ్మ వా ఇదం సర్వం | (మకారుడైన ఆ ఉపాసకుడే) బ్రహ్మ లేదా ఈ సర్వము |
అత్తృత్వాత్ ఉగ్రత్వాత్ వీరత్వాత్ మహత్వాత్ విష్ణుత్వాత్ | భక్షణ వలన, ఉగ్రత్వము వలన, వీరత్వము వలన, మహత్వము వలన, విష్ణుత్వము వలన |
జ్వలత్వాత్ సర్వతోముఖత్వాత్ నృసింహత్వాత్ భీషణత్వాత్ భద్రత్వాత్ | జ్వలత్వము వలన, సర్వతోముఖత్వము వలన, నృసింహత్వము వలన, భీషణత్వము వలన, భద్రత్వము వలన |
మృత్యుమృత్యుత్వాత్ నమామిత్వాత్ అహంత్వాత్ ఇతి సతతం హి | మృత్యుమృత్యుత్వము వలన, నమామిత్వము వలన, అహంత్వము వలన (బ్రహ్మ) సతతమే (నిత్యమే)! |
7.9 మకారము చేత మనోసాక్షిత్వ ఉపాసన |
|
---|---|
ఏతత్ బ్రహ్మా ఉగ్రత్వాత్ వీరత్వాత్ మహత్త్వాత్ | ఈ బ్రహ్మ ఉగ్రత్వము వలన, వీరత్వము వలన, మహత్వము వలన |
విష్ణుత్వాత్ జ్వలత్వాత్ సర్వతో ముఖత్వాత్ | విష్ణుత్వము వలన, జ్వలత్వము వలన, సర్వతోముఖత్వము వలన, |
నృసింహత్వాత్ భీషణత్వాత్ భద్రత్వాత్ | నృసింహత్వము వలన, భీషణత్వము వలన, భద్రత్వము వలన |
మృత్యుమృత్యుత్వాత్ నమామిత్వాత్ అహంత్వాత్ ఇతి | మృత్యుమృత్యుత్వము వలన, నమామిత్వము వలన, అహంత్వము వలన (సతతమే) అని (గ్రహించవలెను) |
తస్మాత్ అకారేణ పరమం బ్రహ్మ అన్విష్య | కావున అకారము చేత పరబ్రహ్మమును అన్వేషించి |
మకారేణ మనాది అవితారం మనాది సాక్షిణం అన్విచ్ఛేత్ | మకారము చేత మనస్సు మొదలగు వాటిని రక్షించువానిని, మనస్సు మొదలగు వాటికి (మనోబుద్ధ్యహంకారచిత్తములకు) సాక్షిని అన్వేషించవలెను |
7.10 ఉపాసకుడు స్వరాట్టు సృష్టి-స్థితి-లయ కారకుడు అగును |
|
---|---|
స యత్ ఏతత్ సర్వం అపేక్షతే | అతడు (తాను స్వరాట్టు అని గ్రహించిన ఉపాసకుడు) ఎప్పుడైతే ఈ సర్వమును అపేక్షించునో |
తత్ ఏతత్ సర్వం అస్మిన్ ప్రవిశతి | అప్పుడు ఈ సర్వము అతనియందు ప్రవేశించును |
స యదా ప్రతిబుధ్యతే తత్ ఏతత్ సర్వం అస్మాత్ ఏవ ఉత్తిష్ఠతి | మరల ఎప్పుడు ఇష్టపడునో అప్పుడు ఈ సర్వము అతనియందు మేల్కొనును |
తత్ ఏతత్ సర్వం నిరూహ్య ప్రత్యూహ్య సంపీడ్య | అతడు ఈ సర్వమును ఊహించి (కల్పించి), అవరోధించి, సంపీడించి |
సంజ్వాల్య సంభక్ష్య స్వాత్మానం ఏవ ఏషాం దదాతి ఇతి | సంజ్వలింపజేసి, సంభక్షించి తన ఆత్మనే ఇచ్చును (అనగా అతడే నిమిత్త కారణము, ఉపాదాన కారణము అగును) |
అతి ఉగ్రో, అతి వీర్యో, అతి మహాన్, అతి విష్ణుః, అతి జ్వలన్ | అతి (utmost) ఉగ్రుడు, అతి వీర్యుడు, అతి మహాన్, అతి విష్ణువు, అతి జ్వలనుడు |
అతి సర్వతోముఖో, అతి నృసింహో, అతి భీషణో, అతి భద్రో | అతి సర్వతోముఖుడు, అతి నృసింహుడు, అతి భీషణుడు, అతి భద్రుడు |
అతి మృత్యుమృత్యుః, అతి నమామి, అతి అహం భూత్వా | అతి మృత్యుమృత్యువు, అతి నమామి, అతి అహము అయి |
స్వే మహిమ్ని సదా సమానతే | తన యందు, తన మహిమ యందు సదా సమానమై (తానే తన కల్పనా జగత్తు అయి) ఉండును |
7.11 ఉపాసకుడు మకారార్థమును సాధించుట |
|
---|---|
తస్మాత్ ఏవ మకారార్థేన పరేణ బ్రహ్మణ ఏకీ కుర్యాత్ | అందువలనే (ఉపాసకుడు) మకారార్థముచే (మకార ఉపాసనా లక్ష్యమైన) పరబ్రహ్మమునందు ఏకీకృతము చేయవలెను |
ఉకారేణ అవిచికిత్సన అశరీరో నిరింద్రియో ప్రాణోతమాః | ఉకారము చేత నిస్సంశయుడై అశరీరుడు, నిరింద్రియుడు, ప్రాణతముడు (అప్రాణుడు, ప్రాణమునకు ఆవలివాడు), |
సచ్చిదానందమాత్రః స స్వరాట్ భవతి య ఏవం వేద | సత్-చిత్-ఆనంద మాత్రుడు అగును, అతడే స్వరాట్ అగును - ఏ ఉపాసకుడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో! |
తత్ ఏష శ్లోకః - | అందుకు ఈ (క్రింద) శ్లోకము కలదు - |
శృంగం శృంగార్థం ఆకృష్య శృంగేణ అనేన యోజయేత్ | శృంగమును, శృంగార్థమును ఆకర్షించి అశృంగమున కలుపవలెను [ఇంద్రియములను, ఇంద్రియార్థములను ఆకర్షించి నిరింద్రియములో మనస్సున సంయోగము చేయవలెను] |
శృంగం ఏనం పరే శృంగే తం అనేన అపి యోజయేత్ | ఈ శృంగమునే పర శృంగమునందు, అశృంగముతోను సంయోగింప చేయవలెను [దానిని (మనస్సును) ప్రాణమునందు, ప్రాణమును తేజస్సులో సచ్చిదానందమునందు సంయోగము చేయవలెను] |
8.1 ఆత్మ ఏకము, అద్వితీయము, ఓతప్రోతము, అవికల్పము |
|
---|---|
అథ తురీయేణ ఓతః చ ప్రోతః చ హి అయం ఆత్మా నృసింహో | పిమ్మట, తురీయము చేత ఓతప్రోతమైన (జాగ్రత్-స్వప్న-సుషుప్తి అవస్థలతో గుచ్చబడినదియైన తురీయమునకు సాక్షియైన) ఈ ఆత్మ నృసింహుడే! |
అస్మిన్ సర్వమయం సర్వాత్మా | ఈతడే సర్వమయుడు, సర్వాత్మా |
అయం హి సర్వం న ఏవ అతో అద్వయో హి | ఈతడే సర్వము, ఈతనికన్నా అద్వయము లేదు [Note: రెండు అద్వయములు ఉండుట హేతుబద్దము కాదు!] |
అయం ఆత్మ ఏక ఏవ అవికల్పో | ఈ ఆత్మ ఏకము, అవికల్పము [ఆత్మలో అనేక దృష్టులు, సృష్టులు కల్పితమై లయమగుచూ ఉన్నా, అవన్నీ ఆత్మ కంటే వేరు కాకపోగా, ఈ ఆత్మలో వికారములే లేవు. There is never any distortion in Brahman. Apparent distortion is mere verbal attribution.] |
న హి వస్తు సత్ అయం హి ఓత ఇవ సద్ఘనో అయం చిద్ఘన ఆనందఘన ఏవ | సత్ వస్తువు అగు ఈ ఆత్మ ఓతము (గుచ్చబడినది) వలె కాదు, అది సద్ఘనము - చిద్ఘనము - ఆనందఘనము! [Unlike distinct ties of multiple threads, Atman is singleton and continuous like that of water.] |
ఏకరసో అవ్యవహార్యః కేనచన అద్వితీయ ఓతః చ ప్రోతః చ ఏవ | ఆత్మ ఏకరసుడు, అవ్యవహార్యుడు, దేనికైననూ ద్వితీయుడు కాడు - ఓతప్రోతమే! (ఒకే దారముతో అడ్డముగా నిలువుగా అల్లుకున్న వలలో దారము వంటిది) [Atman is the undual, inherent connection for everything like vertically and horizontally sewn "single" wire of a fishnet.] |
8.2 వాక్కుయే ఓంకారము, వాక్కుయే ఈ సర్వము |
|
---|---|
ఓంకార ఏవం న ఏవం ఇతి పృష్ట ఓం ఇతి ఏవ ఆహ | ఓంకారము ఇదా, ఇది కాదా అని ప్రశ్నించుకోగా ఓం ఇదే (ఈ ఆత్మయే) అని చెప్పబడెను! |
వాగ్వా ఓంకారో వాగ్ ఏవ ఇదం సర్వం న హి అశబ్దం ఇవ ఏహ (ఈహ) అస్తి | వాక్కుయే ఓంకారము, వాక్కుయే ఈ సర్వము అని ఎవరు తెలుసుకొనునో అశబ్దము వలె ఉండుట కోరుకొనడు (స్తబ్ధుడై ఉండక ఓంకార ఉచ్చారణతోనే ఆత్మను ఉపాసించును!) |
8.3 చిన్మయమే ఓంకారము, చిన్మయమే ఈ సర్వము |
|
---|---|
చిన్మయో హి అయం ఓంకారః చిన్మయం ఇదం సర్వం | చిన్మయమే ఈ ఓంకారము, ఈ సర్వము చిన్మయము [Note: నా అనుభవములో బాహ్యము, అంతరము, అభ్యంతరము కూడా కేవలము తెలివియే! ఆ శుద్ధ ఏఱుకయే నేను!] |
తస్మాత్ పరమేశ్వర ఏవ ఏవం ఏవ తత్ భవతి | కావున ఆ పరమేశ్వరుడే ఈ విధముగా అది (ఓంకారము) అయి ఉన్నాడు |
8.4 ఆత్మయే సర్వమునకు స్వాత్మను ఇచ్చునది |
|
---|---|
ఏతత్ అమృతం అభయం, ఏతత్ బ్రహ్మా అభయం వై బ్రహ్మ భవతి | ఇదంతా అమృతము, అభయము! ఆ బ్రహ్మమే అభయము, అభయమే బ్రహ్మము! |
య ఏవం వేద ఇతి రహస్యం | ఎవరు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో, రహస్యమును తెలుసుకున్నవాడు అగును |
అనుజ్ఞాతా హి అయం ఆత్మ ఏష హి అస్య సర్వస్య స్వాత్మానం అనుజానాతి | (ఓంకారముతో) అనుజ్ఞాత (Authority) అయిన ఆ ఈ ఆత్మయే సర్వమునకు స్వాత్మను ఇచ్చునది అని తెలుసుకొనవలెను [ఎక్కడికక్కడ ప్రకటమై ఉన్న నేను అనే స్పృహ ఆత్మ యొక్క ప్రకటనే!] |
న హి ఇదం సర్వం స్వత ఆత్మవిత్ | ఈ సర్వము స్వతహాగా ఆత్మను ఎఱిగినది కాదు |
న హి అయం ఓతో న అనుజ్ఞాతా | ఇది (ఆత్మ) ఓతము (గుచ్చబడినది) కాదు, అనుజ్ఞ ఇచ్చునది కాదు |
అసంగత్వాత్ అవికారత్వాత్ అసత్వాత్ అన్యస్య | (ఎందుచేత అనగా ఆత్మ యొక్క) అసంగత్వము వలన, అవికారత్వము వలన, అన్యమునకు అసత్వము (దేనికైనా అద్వితీయము) వలన |
అనుజ్ఞాతా హి అయం ఓంకార ఓం ఇతి హి అనుజానాతి | (అందుచేత ఆత్మకు సంజ్ఞ అయిన) ఈ ఓంకారమే అనుజ్ఞాత [Authority], కావున "ఓం" ద్వారానే (ఆత్మను) తెలుసుకొనవలెను |
8.5 సర్వము చిత్యే, ఓంకారమే అనుజ్ఞ |
|
---|---|
వాగ్వా ఓంకారో వాగ్ ఏవేదం సర్వం అనుజానాతి | వాక్కుయే ఓంకారుడు, వాక్కుయే ఈ సర్వము అని తెలుసుకొనవలెను |
చిన్మయో హి అయం ఓంకారః, చిత్ హి ఇదం సర్వం నిరాత్మకం | చిన్మయమే (చిత్మయమే) ఈ ఓంకారుడు, ఈ సర్వము చిత్యే మఱియు నిరాత్మకము (అనగా చిత్కు వేరుగా మరొక ఆత్మ కలిగినది కాదు! సత్యే చిత్! చిత్యే సత్!) |
ఆత్మసాత్ కరోతి తస్మాత్ పరమేశ్వర ఏవ ఏకం ఏవ తత్ భవతి | తనను తానే పొందునది కావున ఈ సర్వము కూడా ఏకమే అయిన పరమేశ్వరుడే అగును! |
ఏతత్ అమృతం అభయం | ఇది అమృతము, అభయము |
ఏతత్ బ్రహ్మ, అభయం వై బ్రహ్మ, అభయం హి వై బ్రహ్మ భవతి | ఇది బ్రహ్మ, అభయమే బ్రహ్మ, బ్రహ్మమే అభయము అగునది |
య ఏవం వేద ఇతి రహస్యం అనుజ్ఞ | ఎవరు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో! ఇది (ఈ ఓంకారమే) రహస్యం తెలుసుకొనుటకు అనుజ్ఞ (Permission) |
ఏకరసో హి అయం ఆత్మా ప్రజ్ఞాన ఘన ఏవ అయం | ఈ ఆత్మయే ఏకరసుడు (అనుభవైకము, ఏకానుభవము), ఇదే ప్రజ్ఞానఘనము |
యస్మాత్ సర్వస్మాత్ పురతః సువిభాతో అతః చిద్ఘన ఏవ హి | సర్వము (జగత్తు) కన్నా పూర్వము బాగుగా ప్రకాశించుట చేత ఆత్మ చిద్ఘనమే! |
8.6 సర్వము సత్యే, వాక్కుయే అనుజ్ఞ |
|
---|---|
అయం ఓతో న అనుజ్ఞాత ఏతత్ ఆత్మ్యం హి | [లక్షణ రహితమైన] ఈ ఆత్మ ఓతము కాదు, అనుజ్ఞాత కాదు |
ఇదం సర్వం సత్ ఏవ | ఈ సర్వము సత్యే |
అనుజ్ఞ ఏకరసో హి అయం ఓంకార | [పరమాత్మను సూచించు] ఈ ఓంకారమే ఏకరసమునకు (for the Experience of Oneness) అనుజ్ఞ (Permission) |
ఓం ఇతి హి ఏవ అనుజానాతి | ఓం అనియే (ఉచ్చరిస్తూనే) దీనిని (ఆత్మను) తెలుసుకొనవలెను |
వాగ్వా ఓంకారో వాక్ ఏవ హి అనుజానాతి | వాక్ ఓంకారుడు, వాక్కుయే అనుజ్ఞ (Permission) ఇచ్చునది ["ఓం" అని వాక్ ఉచ్చారణ ద్వారానే చిదాత్మను తెలుసుకొని, అనుభవము చేసుకొనవలెను] |
చిన్మయో హి అయం ఓంకారః చిత్ ఏవ హి అనుజ్ఞాతా | ఈ ఓంకారుడు చిన్మయమే, చిత్యే అనుజ్ఞాత |
8.7 ఆత్మయే ఓంకారము, ఓంకారమే ఈ సర్వము |
|
---|---|
తస్మాత్ పరమేశ్వర ఏవ ఏకం ఏవ తత్ భవతి ఇతి | కావున ఏకము అయిన పరమేశ్వరుడే అది (ఓంకారము) అయిఉన్నాడు |
ఏతత్ అమృతం అభయం | ఇది అమృతము, అభయము |
ఏతత్ బ్రహ్మా, అభయం వై బ్రహ్మా, అభయం హి వై బ్రహ్మ భవతి | ఇది బ్రహ్మము, ఈ బ్రహ్మము అభయము, అభయమే ఈ బ్రహ్మము అగును |
య ఏవం వేద ఇతి రహస్యం | ఎవడు ఇట్లు తెలుసుకొనునో! ఇది రహస్యము! |
అవికల్పో హి అయం ఆత్మా అద్వితీయత్వాత్ | అద్వితీయత్వము వలన ఈ ఆత్మ అవికల్పము |
అవికల్పో హి అయం ఓంకారో అద్వితీయత్వాత్ ఏవ | అద్వితీయత్వము వలననే ఈ ఓంకారము అవికల్పము [అనగా, ఆత్మయే ఓంకారము! ఓంకారమే ఆత్మ] |
చిన్మయో హి అయం ఓంకారః చిన్మయం ఇదం సర్వం | ఈ ఓంకారము చిన్మయము, ఈ సర్వము చిన్మయమే [అనగా ఓంకారమే ఈ సర్వము!] |
8.8 అభయమే బ్రహ్మము, బ్రహ్మమే అభయము |
|
---|---|
తస్మాత్ పరమేశ్వర ఏవ ఏకం ఏవ తత్ భవతి | కావున ఏకము అయిన పరమేశ్వరుడే అది (ఓంకారము) అయిఉన్నాడు |
అవికల్పో అపి | అవికల్పుడు (అద్వితీయుడు) కూడా అయి ఉన్నాడు |
న అత్ర కాచన భిదా అస్తి | ఇక్కడ ఏ కొంచెము భేదము లేదు |
న ఏవ తత్ర కాచన భిదా అస్తి | అక్కడ కూడా ఏ కొంచెము భేదము లేదు! |
అత్ర హి భిదాం ఇవ మన్యమానః శతధా సహస్రధా భిన్నో మృత్యోః స మృత్యుం ఆప్నోతి | ఇక్కడ భేదము వలె ఉన్నదని భావించినవానికి వందల విధములుగా, వేల విధములుగా భేదములు మృత్యువునందు ఉండును, (భేద దృష్టి తొలగనివాడు) అతడు మృత్యువునే పొందును |
తత్ ఏతత్ అద్వయం స్వప్రకాశం మహానందం ఆత్మ ఏవ | ఆ ఈ అద్వయము, స్వప్రకాశము, మహానందము ఆత్మయే! |
ఏతత్ అమృతం అభయం | ఇది అమృతము, అభయము |
ఏతత్ బ్రహ్మ అభయం వై బ్రహ్మ అభయం హి వై బ్రహ్మ భవతి | ఇది బ్రహ్మము, బ్రహ్మమే అభయము, అభయమే బ్రహ్మము! |
య ఏవం వేద ఇతి రహస్యం | ఎవడు ఈ విధముగా తెలుసుకొనునో రహస్యమును (గుహ్యతమము) తెలుసుకున్నవాడు అగును. |
9.1 అద్వైత ఆత్మయే సిద్ధించియున్నది |
|
---|---|
దేవ ఆహ వై ప్రజాపతిం అబ్రువత్ | దేవతలు ప్రజాపతిని అడిగిరి - |
ఇమం ఏవ నో భగవన్! ఓంకారం ఆత్మానం ఉపదేశ ఇతి తథా ఇతి | భగవాన్! మాకు ఇప్పుడు ఈ ఓంకార ఆత్మను ఉపదేశించుము అనగా ప్రజాపతి అట్లే అనెను |
ఉపద్రష్ట అనుమంత్ర ఏష ఆత్మా నృసింహః చిత్ రూప ఏవ | ఉపద్రష్ట (సాక్షి), అనుమంత్ర (అనుగ్రహించువాడు) అయిన ఈ ఆత్మా నృసింహుడు చిద్రూపుడే |
అవికారో హి ఉపలబ్ధః సర్వస్య సర్వత్ర | ఈతడే అవికారుడు, సర్వులకు సర్వత్రా ఉపలబ్ధుడు (పొందబడువాడు, గ్రహించబడువాడు, అతిదగ్గిరవాడు) |
న హి అస్తి ద్వైత సిద్ధిః ఆత్మ ఏవ సిద్ధో | ద్వైతమునకు సిద్ధి అనునది లేదు, ఆత్మయే సిద్ధించి ఉన్నది (అనగా ఆత్మకు రెండవది లేదు అనునదే నిర్ధారణ) |
ద్వితీయో మాయయా హి అన్యత్ ఇవ | మాయ చేతనే ద్వితీయము అగుపించును, ఆత్మకు అన్యము వలె గోచరించును |
స వా ఏష ఆత్మా పర ఏష ఏవ సర్వం | కానీ, ఈ సర్వము కూడా ఈ పరమాత్మయే |
తదా ఆహి ప్రజ్ఞ ఏవ ఏషా అవిద్యా జగత్ సర్వం ఆత్మా | అప్పుడు (మాయ వలన) ప్రజ్ఞ చేతనే (అనుభవము) పొందబడు ఈ అవిద్యా జగత్ సర్వము ఆత్మయే! |
9.2 స్వప్రకాశ చైతన్య ఆత్మకు జడమైన జగత్తు లింగము |
|
---|---|
పరమాత్మ ఏవ స్వప్రకాశో అపి అవిషయజ్ఞానత్వా | పరమాత్మ మాత్రమే స్వప్రకాశుడు, మఱియు ఆతడు విషయ జ్ఞానము వలె గ్రహింపబడువాడు కాదు |
జ్ఞానం ఏవ హి అన్యత్ర అన్యం న విజానాతి అనుభూతేః | కేవల జ్ఞానమే అయినవాడు, మఱియు ఆతడు మరొకచోట మరొకడిగా తెలియబడువాడు కాదు [అనగా ప్రతి ఒక్కదానికి ఈ ఆత్మ అనన్యము] |
మాయా చ తమోరూప అనుభూతిః తత్ ఏతత్ జడం మోహాత్మకం అనంతం | మాయ మఱియు తమోరూప అనుభూతి అగునది ఏదో అది అంతా జడం, మోహాత్మకం, అనంతం [Note: మాయ అనంతం!] |
ఇదం రూపమస్య అస్య వ్యంజికా | ఈ (జగత్) రూపము దానికి (ఆత్మకు) వ్యంజికము (లింగముచే / చిహ్నముచే ఉన్నదిగా తెలుపునది) [Note: ప్రజ్ఞ చేత ఆ ప్రజ్ఞను వెలిగించు ఆత్మను తెలుసుకొనలేము. కనుక పొగను బట్టి నిప్పు ఉన్నదని తెలుసుకున్నట్లు జడమైన జగత్తును బట్టి జగత్తుకు నిమిత్త ఉపాదాన కారణములు స్వప్రకాశ చైతన్య ఆత్మ అని, ఆత్మ ఉనికిని తెలుసుకుంటున్నాము.] |
నిత్య నివృత్తో అవిమూఢైః ఆత్మ ఏవ ద్రష్ట అస్య సత్త్వం అసత్త్వం చ దర్శయతి | నిత్య నివృత్తులు, అవిమూఢులు చేత ఆత్మయే ద్రష్టయై దాని (మాయచే జగత్తు) యొక్క సత్త్వ-అసత్త్వములను దర్శింపచేయును |
9.3 ఆత్మయందు మాయా స్వరూపము |
|
---|---|
సిద్ధత్వ-అసిద్ధత్వాభ్యాం స్వతంత్ర-అస్వతంత్రత్వేన స ఏషా | సిద్ధత్వ అసిద్ధత్వ ద్వంద్వముల చేత, స్వతంత్ర అస్వతంత్రత్వముల చేత ఆ ఈ మాయ [Note: మాయకు స్వతఃసిద్ధత లేదు, ఆత్మ చైతన్య అభాసచేత సిద్ధత్వము పొందినది; మాయ స్వతంత్రమైనది కాదు, కానీ కర్తృత్వ-భోక్తృత్వ రాహిత్య ఆత్మ సమక్షములో మాయ స్వతంత్రమైనది వలె ప్రవర్తిస్తున్నది] |
వటబీజ సామాన్యవత్ అనేక వటశక్తిః ఏక ఏవ తత్ యథా | సామాన్యమైన వటబీజము (మఱ్ఱి విత్తు) యందు అనంత వటశక్తి ఆ బీజముతో ఏకమే అయి ఉన్నట్లు |
వటబీజ సామాన్యం ఏకం అనేకాంత స్వ అవ్యతిరిక్తాని వటాంత్సబీజాన్ ఉత్పాద్య తత్ర తత్ర పూర్ణం సత్ తిష్ఠతి ఏవం ఏవ | ఒక సామాన్య వటబీజము తనకు వ్యతిరేకము కాని (ఆ మఱ్ఱి విత్తు లాంటివే అయిన) అనేక సంఖ్యలలో బీజములతో సహా వటములను ఉత్పాదించి అక్కడ అక్కడే (ఆయా అనేకానేక సబీజ వటములలో) సంపూర్ణమై ఉండునట్లు |
ఏషా మాయా స్వ అవ్యతిరిక్తాని పూర్ణాని క్షేత్రాణి దర్శయిత్వా జీవ ఈశ అవభాసేన కరోతి | ఈ మాయ తనకు వ్యతిరిక్తము కాని పూర్ణములైన క్షేత్రములను చూపించి జీవ ఈశ అవభాసం (మిథ్యా జ్ఞానము, అవిద్య) చేత (జగత్ కల్పనను) చేయును |
మాయా చ అవిద్యా చ స్వయం ఏవ భవతి | మాయ మరియు అవిద్యలచే స్వయముగా (జగత్తు అనుభూతి) అగును |
స ఏషా చిత్రా సుదృఢా బహు అంకురా |
(అవిద్యా స్వరూపమైన) ఈ మాయ చిత్రము, సుదృఢము, బహుత్వ అంకురము కలది |
స్వయం గుణభిన్న అంకురేషు అపి గుణభిన్నా | (మాయ) స్వయముగా గుణభిన్నమైనది, అంకురముయందు కూడా గుణభిన్నమైనది (గుణములచేత మాత్రమే భేదములు ప్రకటితము చేయుచున్నది) |
సర్వత్ర బ్రహ్మ విష్ణు శివ రూపిణీ చైతన్య దీప్తా | ఈ మాయ సర్వత్రా బ్రహ్మ విష్ణు శివ రూపిణి అయి చైతన్యముచే ప్రకాశింపబడునది |
తస్మాత్ ఆత్మన ఏవ త్రైవిధ్యం సర్వత్ర యోనిత్వం | కావున (మాయ / అవిద్య వలన) ఆత్మయందు త్రైవిధ్యము (త్రిగుణాత్మకము), సర్వత్రా యోనిత్వము ఆపాదించబడినది |
9.4 ఈశ్వర, హిరణ్యగర్భ, జీవ స్వరూపములు |
|
---|---|
అభిమంతా జీవో నియంతి ఈశ్వరః | అభిమానము కలవాడు జీవుడు, నియంత ఈశ్వరుడు |
సర్వ అహం మానీ హిరణ్యగర్భః | సర్వము నేను అను అభిమానము కలవాడు హిరణ్యగర్భుడు |
త్రిరూప ఈశ్వరవత్ వ్యక్త చైతన్యః సర్వగో హి | (అ హిరణ్యగర్భుడు) త్రిరూపుడు (త్రిగుణాత్మరూపుడు), ఈశ్వరుని యందే ఈశ్వరుని వలె వ్యక్త చైతన్య స్వరూపుడు, సర్వగతుడు |
ఏష ఈశ్వరః క్రియాజ్ఞానాత్మా సర్వం సర్వమయం | (అ హిరణ్యగర్భుడు) సర్వ క్రియా జ్ఞానాత్ముడు, సర్వమయుడు |
సర్వే జీవాః సర్వమయాః సర్వావస్థాసు తథా అపి అల్పాః | సర్వ జీవులు కూడా సర్వ అవస్థలలో సర్వమయులు, అయినా కూడా (అజ్ఞానముచేత) అల్పులు |
స వా ఏష భూతాని ఇంద్రియాణి విరాజం దేవతాః కోశాన్ చ సృష్ట్వా ప్రవిశ్య అమూఢో మూఢ ఇవ వ్యవహరన్నాః తే మాయయా ఏవ | అతడే (ఈశ్వరుడే హిరణ్యగర్భుడుగా) ఈ భూతములను, ఇంద్రియములను, విరాజిల్లు దేవతలను మఱియు (పంచ) కోశములను సృష్టించి, ప్రవేశించి అమూఢుడైనా తన మాయచేతనే మూఢుని వలె వ్యవహరించుచున్నాడు |
తస్మాత్ అద్వయ ఏవ అయం ఆత్మా సన్మాత్రో నిత్యః శుద్ధో బుద్ధః సత్యో ముక్తో నిరంజనో విభుః అద్వయ ఆనందః పరః | కాబట్టి అద్వయము అయిన ఈ ఆత్మ సన్మాత్రుడు, నిత్యుడు, శుద్ధుడు, బుద్ధుడు (కేవల జ్ఞానము), సత్యుడు, ముక్తుడు, నిరంజనుడు, విభుడు, అద్వయ ఆనందుడు, పరమైనవాడు! |
9.5 ఆత్మ స్వరూపము |
|
---|---|
ప్రత్యక్ ఏకరసః ప్రమాణైః ఏతైః అవగతః | ప్రత్యక్ (దృశ్యవిముఖము చేత, దృశ్య అతీతము చేత) ఏకరసుడు (ఏకత్వానుభవజ్ఞుడు), ఈ (వేద వేదాంత శాస్త్ర) ప్రమాణములచే అవగతుడు అగువాడు |
సత్తామాత్రం హి ఇదం సర్వం సత్ ఏవ పురస్తాత్ సిద్ధం హి బ్రహ్మ | సత్తామాత్రమైన ఈ సర్వము సత్తుయే, సర్వమునకు ముందే సిద్ధించి (ఉండి) ఉన్నవాడు బ్రహ్మ |
న హి అత్ర కిం చ న అనుభూయతే | ఇక్కడ ఏదీ (ఆ బ్రహ్మ) అనుభవించడు [అనగా అనుభవముచే బ్రహ్మము స్పృశించబడదు; అనుభవమునకు అందనివాడు బ్రహ్మ] |
న అవిద్యా అనుభవ ఆత్మని | ఆత్మయందు అవిద్యా అనుభవము ఉండదు [ మరి ఈ జగదనుభవము ఎవరికి? - మాయచే ప్రజ్ఞకు అనుభవమగుచున్నది. - ప్రజ్ఞా అభిమానము కలిగినవాడిని జీవుడు అంటున్నాము. - సత్యమునకు, ఈ జీవుడు అనబడువాడు ఆత్మయే! జీవో బ్రహ్మేతి నా పరః! - ఆత్మ ఆ ప్రజ్ఞకు సాక్షియై ప్రజ్ఞను ప్రకాశింపచేస్తున్నది. - ఉత్పత్తి, స్థితి, లయములుతో కూడిన ఈ ప్రజ్ఞ మఱియు జగత్తులు నిత్యాత్మయందు మిథ్యారూప మాయా క్రీడా ప్రకటన మాత్రమే! ] |
స్వప్రకాశే సర్వసాక్షిణి అవిక్రియే అద్వయే పశ్యతే హ అపి సన్మాత్రం అసత్ అన్యత్ సత్యం హి | స్వప్రకాశుడును, సర్వసాక్షియును, అవిక్రియుడును (వికారము / మార్పు లేనిదియు), అద్వయుడును, చూచువాడు, ఇంకా కూడా సన్మాత్రము, అసత్ అన్యము, సత్యము |
ఇత్థం పురస్తాత్ అయోని స్వాత్మస్థం ఆనందం చిద్ఘనం సిద్ధం హి అసిద్ధం | ఈ అంతటికీ ముందే ఉన్నవాడు, అయోని (తనకు మొదలు లేనివాడు), స్వాత్మ యందే స్థితి కలవాడు, ఆనందుడును, చిద్ఘనుడును, సిద్ధుడు అసిద్ధుడును కూడా! |
తత్ విష్ణుః ఈశానో బ్రహ్మా అన్యత్ అపి సర్వం | ఆతడే విష్ణువు, ఈశుడు, బ్రహ్మయు, మిగిలిన సర్వము కూడా! |
సర్వగతం సర్వమత ఏవ శుద్ధో అబాధ్యస్వరూపో | సర్వగతుడు, సర్వమతము తానైనవాడు, శుద్ధుడు, అబాధ్య (బాధింపబడని) స్వరూపుడు, |
9.6 ఏది నిత్యం? |
|
---|---|
బుద్ధిః సుఖ స్వరూప ఆత్మానః హి ఏతం నిరాత్మకం అపి | [పూర్వపక్షము] బుద్ధి కలవాడు, సుఖ స్వరూప ఆత్మలు (బహు రూపములు) కలవాడు, ఈతడు నిరాత్మకుడు కూడా |
న ఆత్మా పురతో హి సిద్ధో న హి ఇదం సర్వం | ఆత్మ పూర్వము (ముందుగా) సిద్ధుడు కాదు, ఈ సర్వము కానివాడు |
కదాచిత్ ఆత్మా హి స్వమహిమస్థో నిరపేక్ష ఏక ఏవ సాక్షీ స్వప్రకాశః | ఎప్పుడో ఒకప్పుడు ఆత్మ స్వమహిమస్థుడు, నిరపేక్షుడు (అపేక్ష లేనివాడు), ఏకుడు, సాక్షి, స్వప్రకాశుడు అయినాడు |
కిం తత్ నిత్యం | [ప్రతిపక్షము] ఏది నిత్యము? (అనగా మరి వాని కంటే ముందు ఉన్నది ఏది?) |
ఆత్మా అత్ర హి ఏవ న విచికిత్స్యం ఏతత్ ఇదం సర్వం సాధయతి | [సిద్ధాంతము] ఆత్మయే! ఇందు సందేహము లేదు. అదే ఈ సర్వమును సాధించునది. [ ఇక్కడ పూర్వపక్షము ఆత్మ అనిత్యముగా ప్రతిపాదించగా, అప్పుడు ప్రతిపక్షము ఖండించుచూ మరి ఇక ఏది నిత్యము అగునని ఎత్తిచూపగా, సిద్ధాంతము పూర్వపక్షమును కాదని ఆత్మయే నిత్యమని ధృవీకరిస్తున్నది. ] |
9.7 అలక్షణ ఆత్మ యొక్క లక్షణములు |
|
---|---|
ద్రష్టా ద్రష్టుః సాక్షి అవిక్రియః సిద్ధో నిరవద్యో బాహ్య అభ్యంతర వీక్షణాత్ సువిస్ఫుటః | ద్రష్టయందు ద్రష్ట (చూచుచున్నవానిలో చూచువాడు), సాక్షి, మార్పు చెందనివాడు, సిద్ధుడు, నిరవద్యుడు (Unblamable), బాహ్య అభ్యంతరములను కూడా స్పష్టముగా చూచువాడు |
తమసః పరస్తాత్ బ్రూత ఏష దృష్టో అదృష్టో అవ్యవహార్యో అపి అల్పో నా అల్పః | తమస్సుకు ఆవల ఉన్నవాడు, ఈతడు దృష్టుడు అదృష్టుడు అవ్యవహార్యుడు కూడా, అల్పుడు అనల్పుడు కూడా! |
సాక్షి అవిశేషో అనన్యో అసుఖదుఃఖో అద్వయః పరమాత్మా | సాక్షి, అవిశేషుడు (అభేదుడు), అనన్యుడు, సుఖదుఃఖ అతీతుడు, అద్వయుడు, పరమాత్మ |
సర్వజ్ఞో అనంతో అభిన్నో అద్వయః సర్వదా సంవిత్తిః మాయయా న అసంవిత్తిః స్వప్రకాశే యూయం ఏవ దృష్టాః | సర్వజ్ఞుడు, అనంతుడు, అభిన్నుడు, అద్వయుడు, సర్వదా సంవిత్తుడు (విజ్ఞానుడు), మాయ చేత అసంవిత్తుడు (అవిద్యచే మోహితుడు కాడు), (ఆత్మ) స్వప్రకాశమునందే మీరు (దేవతలు) ప్రకటితమైనారు! - అని ప్రజాపతి చెప్పెను |
9.8 ఆత్మ విదిత-అవిదితములకు పరమైనది |
|
---|---|
కిం అద్వయేన ద్వితీయం ఏవ న యూయం ఏవం బ్రూహి ఏవ భగవన్ ఇతి దేవా ఊచుః | దేవతలు ఇట్లు ప్రార్థించిరి - భగవాన్! అద్వయమేనా? మాకు ద్వితీయమే లేదా? మీరే ఇది వివరించండి |
యూయం ఏవ దృశ్యతే చేత్ న ఆత్మజ్ఞ అసంగో హి అయం ఆత్మా అతో | మీరు అసంగము అయిన ఈ ఆత్మను చూచుటకు, తెలుసుకొనుటకు కాదు అని |
యూయం ఏవ స్వప్రకాశా ఇదం హి సత్సంవిన్మయత్వాత్ | మరల మీరే సత్చిత్మయత్వము వలన ఈ ఆత్మ స్వప్రకాశమే అని |
యూయం ఏవ న ఇతి హ ఊచుః వా అంత అసంగా వయం ఇతి హ ఊచుః | మీరే (మాకు ఆత్మను చూచుటకు) కాదు అని చెప్పినారు, మరలా అంతమున మేము (ఆత్మకు) అసంగము (అభేదము) అని కూడా మాకు చెప్పినారు |
కథం పశ్యంతి ఇతి హ ఉవాచ న వయం విద్మ ఇతి హ ఊచుః | ఏ విధముగా మీరు చూచుచున్నారు? మేము తెలుసుకొనలేకపోవుచున్నాము - అని దేవతలు అడిగిరి |
తతో యూయం ఏవ స్వప్రకాశా ఇతి హ ఉవాచ న చ | అప్పుడు ప్రజాపతి - మీరు (ఆత్మస్వరూపులుగా) స్వప్రకాశులే, మఱియు (ఆత్మ తెలియబడేది) కాదు - అని ఇట్లు చెప్పెను |
సత్సంవిన్మయా ఏతౌ హి పురస్తాత్ | సత్చిత్మయములై (ఆత్మగా మీకు) ఈ రెండూ పూర్వమునుండే ఉన్నవి |
సువిభాతం అవ్యవహార్యం ఏవ అద్వయం | (ఆత్మ స్వరూపులుగా మీరు) సువిభాతము (సుప్రకాశము), అవ్యవహార్యము, అద్వయమే |
జ్ఞాతో న ఏష విజ్ఞాతో విదిత అవిదితాత్ పర ఇతి హ ఊచుః | ఈ ఆత్మ తెలియబడునదా లేక తెలియబడనిదా అన్నచో విదిత అవిదితములకు పరమైనది అని (ప్రజాపతి) చెప్పెను |
9.9 బ్రహ్మ = ఆత్మ = ఓంకారము = సత్యం |
|
---|---|
స హ ఉవాచ | ప్రజాపతి (ఇంకా) ఇట్లు చెప్పెను - |
తద్వా ఏతత్ బ్రహ్మా అద్వయం | ఆ ఈ బ్రహ్మ అద్వయము |
బ్రహ్మత్వాత్ నిత్యం శుద్ధం ముక్తం సత్యం సూక్ష్మం పరిపూర్ణం అద్వయం సదానంద చిన్మాత్రం | బ్రహ్మత్వము వలన నిత్యము, శుద్ధము, ముక్తము, సత్యము, సూక్ష్మము, పరిపూర్ణము, అద్వయము, సదానంద చిన్మాత్రము |
ఆత్మ ఏవ అవ్యవహార్యం కేనచిత్ | ఆత్మ దేనిచేతనైననూ వ్యవహార్యము కాదు |
యద్ ఏవ తత్ ఆత్మానం ఓం ఇతి అపశ్యంతః తత్ ఏతత్ సత్యం |
ఏదైతే ఆత్మయో అదే ఓం, అది చూడబడలేనిది, అదే సత్యము |
ఆత్మా బ్రహ్మా ఏవ బ్రహ్మా ఆత్మా ఏవ, అత్ర హి ఏవ న విచికిత్స్యం ఇతి ఓం ఇతి సత్యం | బ్రహ్మయే ఆత్మ, ఆత్మయే బ్రహ్మము. ఈ విషయమున సందేహము లేదు, ఓం ఇతి! ఇది సత్యం! |
తత్ ఏతత్ పండితా ఏవ పశ్యంతి | దానినే పండితులు (నిష్కాములు, స్థితప్రజ్ఞులు, పరమ యోగులు) దర్శించిరి! |
9.10 ఆత్మ లక్షణములు |
|
---|---|
ఏతత్ హి అశబ్దం అస్పర్శం అరూపం అరసం అగంధం | అది (ఆత్మ) అశబ్దము, అస్పర్శము, అరూపము, అరసము, అగంధము |
అవ్యక్తం అనాదతవ్యం అగంతవ్యం అవిసర్జయితవ్యం అనానందయితవ్యం | అవ్యక్తము, అనాదతవ్యం (నిగూఢమైన బలము), అగంతవ్యము (చేరబడనది, గమనం లేనిది), అవిసర్జయితవ్యము (విసర్జించబడలేనిది), అనానందయితవ్యము, |
అమంతవ్యం అబోద్ధవ్యం అనహంకర్తయిత్వం అచేతయితవ్యం | అమంతవ్యము (తెలియబడలేనిది), అబోద్ధవ్యము (గ్రహించబడలేనిది), అనహంకర్తయిత్వము (కర్తృత్వరహితమైనది), అచేతయితవ్యము (చేతనము లేనిది), |
అప్రాణయితవ్యం అనపానయితవ్యం అవ్యానయితవ్యం అనుదానయితవ్యం అసమానయితవ్యం | అప్రాణయితవ్యము (ప్రాణము లేనిది), అనపానయితవ్యము (అపానము లేనిది), అవ్యానయితవ్యం (వ్యానము లేనిది), అనుదానయితవ్యము (ఉదానము లేనిది), అసమానయితవ్యము (సమానము లేనిది), |
అనింద్రియం అవిషయం అకరణం అలక్షణం అసంగ అగుణం | అనింద్రియము, అవిషయము, అకరణము, అలక్షణము, అసంగము అగుణము, |
అవిక్రియం అవ్యవపదేశ్యం అసత్త్వం అరజస్కం అతమస్కం | అవిక్రియము, (అద్వయము)అవ్యవపదేశ్యము (సంజ్ఞ, స్థానము లేనిది), అసత్త్వము (సత్త్వ గుణాతీతము), అరజస్కము (రజో గుణాతీతము), అతమస్కము (తమో గుణాతీతము), |
అమాయం అభయం అపి ఔపనిషదం ఏవ సువిభాతం | అమాయం (మాయాతీతము), అభయం, ఉపనిషత్తుల చేతనే సుప్రకాశము కూడా! |
9.11 అవలోకమున ఆత్మ దర్శనము |
|
---|---|
సకృత్ విభాతం! | ఒక్కసారిగా (at once) సుప్రకాశించినది! |
పురతో అస్మాత్ సర్వస్మాత్ సువిభాతం అద్వయం పశ్యత | [ప్రజాపతి దేవతలతో -] పూర్వము దీనినుండే ఈ సర్వము ప్రకాశించినది. అద్వయమును దర్శించుము! |
హంసః సో౽హం ఇతి | "(అ)హం సః సో౽హం" (నేను అది, అదే నేను) |
స హ ఉవాచ కిం ఏష దృష్టో అదృష్టో వా ఇతి | ప్రజాపతి దేవతలతో ఇంకను ఇట్లు అనెను - "అది కనిపించినదా? కనిపించలేదా?" |
దృష్టో విదితా అవిదితాత్ పర ఇతి హ ఊచుః | [దేవతలు - ] "విదిత అవిదితముల కన్నా పరముగా కనిపించెను" అనెను |
క్వ ఏషా కథం ఇతి హ ఊచుః | [ప్రజాపతి - ] "అది (ఆ మాయ) ఎది? ఎటువంటిది?" అనెను |
కిం తేన న కించన ఇతి హ ఊచుః | [దేవతలు - ] "దానితో ఏమి? అది (ఆ మాయ) కొంచెము కూడా లేదు!" అనెను |
యూయం ఏవ ఆశ్చర్య రూపా ఇతి హ ఉవాచ | [ప్రజాపతి - ] "మీరే ఆశ్చర్య రూపులు" అని అనెను (ఆత్మ తేజో దర్శనముచే మీరే అద్వయము అగుటచే మీకు మాయ సహజముగా తొలగిపోయెను) |
న చ ఇతి ఆహుః | [దేవతలు - ] "కాదు / లేదు" అని ఆహుతి (అంజలి) నివేదించెను |
ఓం ఇతి అనుజానీధ్వం బ్రూత ఏనం ఇతి | [మరలా ప్రజాపతి - ] "ఓం" అనుచూ "ఈతని (ఇప్పుడు అనుభవమైనదాని) గురించి చెప్పుము" అనెను |
జ్ఞాతో అజ్ఞాతః చ ఇతి హ ఊచుః | [అప్పుడు దేవతలు -] "తెలియబడుచున్నాడు మరియు తెలియబడుటలేదు" అని చెప్పెను |
న చ ఏనం ఇతి హ ఊచుః ఇతి బ్రూత ఏవ ఏనం | [ప్రజాపతి - ] "అది కాదు" అని, "దీని గురించి చెప్పుము" అని చెప్పసాగెను |
ఆత్మ సిద్ధం ఇతి హ ఉవాచ పశ్యామ ఏవ | "ఆత్మ సిద్ధించెను!" అని, "చూచుచున్నాను!" అనెను |
భగవో న చ వయం పశ్యామో | [అప్పుడు దేవతలు -] భగవాన్! మేము చూడలేకపోవుచున్నాము |
న ఏవ వయం వక్తుం శక్నుమో నమస్తే అస్తు భగవన్ ప్రసీద ఇతి హ ఊచుః | [దేవతలు - ] "మాకు చెప్పుటకు శక్యము కాదు, నమస్తే ఓ భగవాన్! ప్రసన్నమగుము" అని దేవతలు (ఏదో) చెప్పబోయెను |
న భేతవ్యం పృచ్ఛత్ ఇతి హ ఉవాచ | [ప్రజాపతి - ] "భయపడకుండా అడగండి" అని అనెను |
క ఏషా అనుజ్ఞ ఇతి | [దేవతలు - ] "ఏది అనుజ్ఞ?" |
ఏష ఏవ ఆత్మ ఇతి హ ఉవాచ | [ప్రజాపతి - ] "ఈతడే ఆత్మ" అని చెప్పెను (ఇదే అనుజ్ఞ - The Final Conclusion) [దేవతలు వారిది ఆత్మానుభవమా? కాదా? అనే సందేహములో ఉండగా జగద్గురువు, సద్గురువు అయిన ప్రజాపతి దేవతా శిష్యులకు అది ఆత్మానుభవమే అని నిర్ధారించుచున్నాడు!] |
తే హ ఊచుః నమః తుభ్యం వయం త ఇతి హ | [దేవతలు - ] "మీకు మా నమస్కారము" అని ప్రార్థించిరి |
ప్రజాపతిః దేవాన్ అనుశశాసాను శశాస ఇతి, తత్ ఏష శ్లోకః | ప్రజాపతి దేవతలకు అనుశాసనమును శాసించెను. అందుకు ఈ శ్లోకము - |
ఓతం ఓతేన జానీయాత్ అనుజ్ఞాతారం ఆంతరం | [ఓంకారమే ఓత-అనుజ్ఞ-అనుజ్ఞాత-అవికల్పము] ఓతము చేత ఓతమును తెలుసుకొనవలెను, ఆంతరమున అనుజ్ఞాత యొక్క |
అనుజ్ఞాం అద్వయం లబ్ధ్వా ఉపద్రష్టారం ఆవ్రజేత్ ఇతి | అనుజ్ఞచే అద్వయమును పొంది, ఉపద్రష్టారమును (ద్రష్టకు ద్రష్ట అయిన ఆత్మను) చేరవలెను |
ఇతి ఉపనిషత్ | ఇలా చెప్పబడినది నృసింహ (ఉత్తర) తాపినీ ఉపనిషత్తు. |
Nrusimha Uttara Tȃpini Upanishad
Languages: Telugu and Sanskrit
Script: TELUGU
Sourcing from Upanishad Udyȃnavanam - Volume 6
Translation and Commentary by Yeleswarapu Hanuma Rama Krishna
NOTE: Changes and Corrections to the Contents of the Original Book are highlighted in Red
REQUEST for COMMENTS to IMPROVE QUALITY of the CONTENTS: yhrkworks@gmail.com